Polipragmazja u starszych pacjentów żyjących z HIV

Wraz ze starzeniem się populacji osób żyjących z HIV rośnie także liczba chorób związanych z wiekiem, na jakie pacjenci ci zapadają, a w konsekwencji ilość leków, jaką muszą przewlekle przyjmować. Problemem polipragmazji ze szczególnym uwzględnieniem starszych pacjentów HIV(+) zajęli się hiszpańscy badacze z Hospital Universitario Ramón y Cajal w Madrycie, którzy przeprowadzili przegląd 39 badań poświęconych stosowaniu potencjalnie niewłaściwych substancji przez osoby zakażone HIV. W większości z nich wykazano, iż odsetek osób żyjących z HIV stosujących zbyt dużą ilość substancji medycznych może być bardzo wysoki. Na przykład w badaniu przeprowadzonym w Szwajcarii na grupie 996 osób HIV(+), w tym 122 pacjentów w wieku ≥ 65 lat, aż 44% spośród nich przyjmowało, poza terapią antyretrowirusową, co najmniej 5 innych leków. U niemal co trzeciego pacjenta w starszym wieku odnotowano stosowanie potencjalnie niewłaściwych substancji, do których należały najczęściej benzodiazepiny lub leki nasenne. Jednocześnie warto zauważyć, iż np. benzodiazepiny widnieją na zaproponowanej przez EACS liście leków, których należy unikać u starszych pacjentów zakażonych HIV. Dlatego też wielu badaczy sugeruje, aby okresowo, najlepiej we współpracy z farmaceutą, przeprowadzać „przegląd” substancji przyjmowanych aktualnie przez pacjentów – udowodniono, iż takie postępowanie pozwala na redukcję ilości stosowanych preparatów o średnio dwa leki. Jednocześnie z analizy przeprowadzonej przez hiszpańskich badaczy wynika, iż wśród osób żyjących z HIV zbyt rzadko stosowane są tak ważne substancje jak statyny redukujące ryzyko sercowo-naczyniowe czy witamina D i wapń zapobiegające rozwojowi osteoporozy. 


  1.  Vélez-Díaz-Pallarés M, Delgado-Silveira E, Fernández-Fradejas J, Montero-Llorente B, Palomar-Fernández C, Montero-Errasquín B, et al. Potentially Inappropriate Prescribing in Older People Living With HIV: A Scoping Review. J Acquir Immune Defic Syndr. 2023 Dec 15;94(5):445-460. doi: 10.1097/QAI.0000000000003298.  
  2. Courlet P, Livio F, Guidi M, Cavassini M, Battegay M, Stoeckle M, et al.; Swiss HIV Cohort Study. Polypharmacy, Drug-Drug Interactions, and Inappropriate Drugs: New Challenges in the Aging Population With HIV. Open Forum Infect Dis. 2019 Dec 21;6(12):ofz531. doi: 10.1093/ofid/ofz531. PMID: 31909082; PMCID: PMC6935678. 
  3. https://eacs.sanfordguide.com/drug-drug-interactions-other-prescribing-issues/other-prescribing-issues/selected-top-10-drug-classes-to-avoid-in-elderly-plwh 
  4. McNicholl IR, Gandhi M, Hare CB, Greene M, Pierluissi E. A Pharmacist-Led Program to Evaluate and Reduce Polypharmacy and Potentially Inappropriate Prescribing in Older HIV-Positive Patients. Pharmacotherapy. 2017 Dec;37(12):1498-1506. doi: 10.1002/phar.2043. Epub 2017 Nov 30. PMID: 29023938.