Szczepienia na HPV u pacjentów zakażonych HIV

Osoby żyjące z HIV, jak również ich partnerzy seksualni, należą do grupy zwiększonego ryzyka infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego (ang. human pappiloma virus, HPV), a także rozwoju jej następstw w postaci kłykcin kończystych, raka szyjki macicy, raka sromu i raka odbytu. Podstawową metodą zabezpieczenia przed zakażeniem HPV jest szczepienie, jednak odsetek zaszczepionych wśród pacjentów HIV(+) pozostaje na niskim poziomie. W niedawno opublikowanym kanadyjskim badaniu przeprowadzonym na grupie ponad 600 kobiet zakażonych HIV zaledwie 13,2% spośród badanych było zaszczepionych przynajmniej jedną dawką szczepienia przeciwko HPV. Jednocześnie badania pokazują, że bezpieczeństwo i skuteczność dostępnych szczepionek anty-HPV u osób żyjących z HIV jest porównywalna z bezpieczeństwem i skutecznością w populacji ogólnej. 

Preferowanym schematem zarówno u osób HIV(-), jak i u pacjentów HIV(+) jest preparat 9-walentny. Schemat szczepienia u dorosłych zakłada podanie 3 dawek w odstępach 0-2-6 miesięcy. Nie przewiduje się podawania dawek przypominających. Testowanie w kierunku zakażenia HPV przed szczepieniem nie jest konieczne. Rozpoznanie kłykcin kończystych, potwierdzone zakażenie HPV lub nieprawidłowy wynik badania cytologicznego nie są przeciwwskazaniem do szczepienia – uważa się wręcz, iż osoby leczone z powodu dysplazji wysokiego stopnia mogą odnieść korzyści z pełnego cyklu szczepienia w ramach profilaktyki wtórnej. Optymalnie szczepienie powinno być podane przed podjęciem aktywności seksualnej, jednak z uwagi na korzyści płynące z zastosowania szczepienia również w późniejszym okresie życia, w najnowszych rekomendacjach za górną granicę wiekową zasadności szczepień przeciwko HPV u pacjentów HIV(+) przyjęto 45 lat. Warto także pamiętać, iż według aktualnych doniesień zakażenie dowolnym (o niskim lub wysokim potencjale onkogennym) typem HPV sprzyja transmisji wirusa HIV, co powinno stanowić dodatkowy argument za promocją szczepień w grupie osób narażonych na zakażenie HIV. 


  • Zalecenia PTN AIDS 2023.  
  • Huff KA, Braun A, Salvaggio MR, et al. Promoting HPV Vaccination in People with HIV: Factors to Consider. Int J Environ Res Public Health. 2023;20(7):5345. Published 2023 Mar 31. doi:10.3390/ijerph20075345 
  • Liu G, Mugo NR, Brown ER, et al. Prevalent human papillomavirus infection increases the risk of HIV acquisition in African women: advancing the argument for human papillomavirus immunization. AIDS. 2022;36(2):257-265. doi:10.1097/QAD.0000000000003004 
  • Chambers C, Gillis J, Lindsay J, et al. Low human papillomavirus vaccine uptake among women engaged in HIV care in Ontario, Canada. Prev Med. 2022;164:107246. doi:10.1016/j.ypmed.2022.107246