W powiększeniu

Nie traktujmy badań klinicznych jak ostatniej deski ratunku

Iwona Dudzik

Udział w badaniu klinicznym to dla lekarza możliwość rozwoju, obserwowania z bliska postępu medycyny, a także tego, jak nowy lek zaczyna działać i ratuje pacjenta. Ale nawet najlepsza technologia jest bezużyteczna, gdy chorzy z niej nie korzystają

Liczba nowych badań klinicznych z roku na rok jest coraz większa – globalnie w 2021 r. zainicjowano ich 5,5 tys., w Polsce 680. Osób chorych, które mogłyby wziąć w nich udział, także nie brakuje. Mimo to możliwości leczenia w ramach badań klinicznych w naszym kraju ciągle są słabo wykorzystane. Uczestniczy w nich 4% Polaków, podczas gdy w Europie kilka razy więcej. Czy możemy to zmienić?

Obiecujące wyniki

Prof. dr hab. n. med. Maciej Banach, kardiolog z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, który niedawno znalazł się na liście najlepszych naukowców świata, obecnie pracuje nad szczepionką na miażdżycę.

To może być naprawdę ogromnie ważny wynalazek w medycynie. Od dekad choroby sercowo-naczyniowe są głównym zabójcą na świecie. Szczepionka na miażdżycę może skutecznie wyeliminować przyczynę tych chorób i dać szansę na zatrzymanie ich epidemii.

Prof. Banach z dumą podkreśla, że w szczepionce na miażdżycę wykorzystano bezpieczne rozwiązania znane z innych dostępnych w Polsce szczepionek, np. przeciwko odrze. Dzięki szczepieniu organizm naturalnie wytworzy własne przeciwciała, które działają przeciwko białku PCSK9, co spowoduje obniżenie stężenia tzw. złego cholesterolu LDL (low-density lipoprotein). Nie będzie więc potrzeby podawania z zewnątrz przeciwciał monoklonalnych, które hamują syntezę białka PCSK9.

Zakończyły się już badania na zwierzętach, które ze względu na dostępność odpowiedniego laboratorium były prowadzone w Iranie. Potwierdziły one, że szczepionka jest skuteczna zarówno w prewencji pierwotnej choroby sercowo-naczyniowej, jak i w przypadku już zaawansowanego procesu miażdżycy. Teraz trwają badania z udziałem ochotników (są nimi głównie studenci medycyny z Iranu), które mają potwierdzić jej bezpieczeństwo i skuteczność u ludzi. To już ostatni krok przed rozpoczęciem badań klinicznych pierwszej i drugiej fazy z udziałem dziesiątek tysięcy chorych.

Naukowiec marzy, aby ten etap badań klinicznych odbywał się w Polsce i by uczestniczyli w nich polscy pacjenci. Czy tak będzie?

Badania kliniczne − opcja lepsza, a nie gorsza

Jak pokazuje raport „Komercyjne badania kliniczne w Polsce”, opracowany przez Polski Związek Pracodawców Firm Prowadzących Badania Kliniczne na Zlecenie POLCRO i Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA, Polska pod względem ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Co trzeba zmienić?

Zdaniem prof. Rutkowskiego tym, co najbardziej blokuje dostęp do badań klinicznych w Polsce, jest niedostatek wiedzy i codziennego zaangażowania ze strony personelu. – [...]

Prewencja lepsza niż leczenie powikłań

Prof. Banach przyznaje, że rozmowa z pacjentem jest trudnym zadaniem, szczególnie że system naszego państwa lekarza nie wspiera. W szkołach nie ma edukacji [...]

Uczymy się przez całe życie

Prof. Maciej Banach poczynił ustalenia z zagranicznymi partnerami, że kolejne fazy badań nad szczepionką na miażdżycę powinny odbywać się już nie w Iranie, [...]

Do góry