Choroby internistyczne u kobiet w ciąży

Suplementacja u ciężarnej – na co powinien uważać lekarz

dr hab. n. med. Jarosław Woroń

Zakład Farmakologii Klinicznej, Katedra Farmakologii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum

Oddział Kliniczny Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Jarosław Woroń

Zakład Farmakologii Klinicznej Katedry Farmakologii,

Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum

ul. Grzegórzecka 16, 31-531 Kraków

  • Jak prowadzić prawidłowo suplementację u pacjentek w okresie ciąży
  • Czym kierować się podczas wyboru preparatu
  • O czym należy pamiętać, prowadząc suplementację, jeżeli jednocześnie ciężarna musi stosować farmakoterapię

Zapewnienie odpowiedniego zaopatrzenia ustroju w niezbędne substancje budulcowe, energetyczne, a także witaminy i mikroelementy jest niezwykle istotne w szczególnych okresach życia kobiety, wtedy kiedy mamy do czynienia ze wzmożonym zapotrzebowaniem wynikającym z planowania ciąży, a także u ciężarnych i karmiących. Należy przypomnieć, że występujący w tych wyjątkowych okresach życia zarówno brak równowagi pomiędzy poszczególnymi składnikami, jak i ich niedobór, a także nadmiar może zmniejszać szanse na zajście w ciążę oraz jej prawidłowy rozwój. Wiadomo, że odpowiednio zróżnicowana dieta może zapewnić dostawę niezbędnych składników, jednak warto przypomnieć, że w szczególnym okresie, jakim jest ciąża, dochodzi do istotnego wzrostu zapotrzebowania na witaminy, mikroelementy oraz inne substancje niezbędne do rozwoju płodu, a odpowiednia ich podaż może nastręczać trudności. W związku z tym nierzadko konieczne jest stosowanie suplementów diety i produktów leczniczych w celu pokrycia rosnącego zapotrzebowania. Nie wolno zapominać, że w okresie ciąży rosnące stężenia progesteronu mogą w istotny sposób ograniczać dostępność biologiczną licznych składników zawartych nawet w skorygowanej diecie, co w konsekwencji może generować niedobory niekorzystnie wpływające na stan zarówno matki, jak i rozwijającego się płodu. Wchłanianie witamin i mikroelementów, a także ich metabolizm zależą też od odpowiedniej podaży białka w diecie. Warto przypomnieć, że prawidłowa, dostosowana do okresu życia kobiety podaż makro- i mikroelementów oraz witamin wykazuje korzystny wpływ na wewnątrzmaciczne wzrastanie płodu, a także zdrowie matki. Należy przy tym pamiętać, że skład preparatów wielowitaminowo-mineralnych powinien zapewniać optymalną podaż niezbędnych elementów, ale równocześnie zawarte w nim komponenty nie mogą w wyniku interakcji farmakokinetycznych doprowadzać do zaburzeń wchłaniania z przewodu pokarmowego. Nie bez znaczenia jest fakt, że niektóre witaminy i mikroelementy należy uzupełnić już przed planowaną ciążą, a także w pierwszych tygodniach jej trwania, co wymaga doboru preparatu z odpowiednim składem oraz z dostosowanymi do aktualnego zapotrzebowania dawkami poszczególnych składowych suplementacji.

Jak dotąd nie stworzono zunifikowanych standardów postępowania i nie wskazano zasadności stosowania poszczególnych witamin oraz sposobów ich kojarzenia w preparatach złożonych. Co więcej, w przypadku suplementów diety nie przeprowadza się badań fa...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zmiany w farmakokinetyce w okresie ciąży, które mogą wpływać na dostępność poszczególnych składników niezbędnych do jej prawidłowego przebiegu

Zmiany w farmakokinetyce leków u ciężarnych obejmują etap wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu i eliminacji. Mogą także dotyczyć biodostępności oraz dalszych losów w ustroju składników dostarczonych w postaci [...]

Suplementacja w okresie ciąży – co warto rekomendować

Wśród licznych składników, których pozytywny wpływ na okres planowania ciąży i jej przebieg jednoznacznie udowodniono, znajdują się: kwas foliowy, wielonienasycone kwasy tłuszczowe [...]

Suplementacja połączenia L-karnityny i acetylo-L-karnityny jako element przygotowania do ciąży

Karnityny odgrywają kluczową rolę w płodności zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Ich naturalnym źródłem jest czerwone mięso. Niedobór karnityn związany z ogólnoświatowym trendem ograniczania [...]

Potencjalne interakcje pomiędzy składnikami odżywczymi, suplementami diety i lekami

Jeżeli ciężarna wymaga kontynuacji farmakoterapii rozpoczętej przed ciążą lub leczenia w ciąży, warto pamiętać o interakcjach, które mogą wystąpić. W tabeli 2 zebrano najczęściej [...]

Podsumowanie

Suplementacja składników witaminowo-mineralnych w ciąży powinna być indywidualizowana. Nie wolno zapominać o czynnikach osobniczych, które mogą wpływać na zapotrzebowanie na poszczególne składniki oraz [...]

Do góry