1. Czy półpasiec u małego dziecka jest wskazaniem do hospitalizacji? Kiedy kierować do szpitala, a kiedy włączyć acyklowir?

Półpasiec u dziecka bez niedoboru odporności nie jest wskazaniem do hospitalizacji. Jeżeli rozważa się doustne leczenie acyklowirem (20 mg/kg/dawkę, maksymalnie 800 mg/dawkę, 5 na dobę), to w pierwszych 3 dobach zmian, później nie ma już sensu. Zajęcie okolicy oka, porażenie nerwu twarzowego, trójdzielnego, rozległe zmiany są wskazaniem do hospitalizacji i leczenia dożylnym acyklowirem. Na pewno wskazaniem do dożylnego leczenia acyklowirem, w warunkach szpitalnych, jest wystąpienie półpaśca u dziecka z niedoborem odporności.

2. Jak traktować i czy leczyć nieswoiste wysypki towarzyszące często błahym zakażeniom wirusowym?

W przebiegu chorób zakaźnych mogą wystąpić różne wysypki, z założenia poza wysypką uczuleniową i zmianami powodującymi świąd nie leczymy samej wysypki. W przebiegu wymienionych chorób stosujemy leki przeciwhistaminowe, przeciwświądowe, ze wskazań także glikokortykoidy.

3. Czy u dziecka 3-4-miesięcznego, którego rodzeństwo choruje na ospę wietrzną, można zastosować profilaktykę acyklowirem? Jeśli tak, to w jaki sposób?

Nie. Acyklowiru nie stosuje się w profilaktyce ospy wietrznej. Niemowlę w tym wieku nie może być jeszcze profilaktycznie zaszczepione przeciw ospie wietrznej. Szczęśliwie w tym wieku ospa wietrzna ma zazwyczaj łagodny przebieg i wystarczy właściwe leczenie objawowe (przeciwgorączkowo paracetamol, pojenie, przestrzeganie zasad higieny). Profilaktycznie acyklowir jest zalecany jedynie u dzieci z ciężką immunosupresją w przebiegu chorób rozrostowych krwi, od 8 doby od kontaktu, przez 7-10 dni – w okresie przewidywanej replikacji wirusa.

4. Jak pielęgnować skórę w ospie wietrznej/półpaścu? Czym traktować wykwity, czy można dziecko kąpać? Czy podawać leki przeciwhistaminowe lub acyklowir?

Dziecko z ospą wietrzną należy codziennie myć, najlepiej pod prysznicem lub kąpać w wannie z dodatkiem nadmanganianu potasu do kąpieli (tak, by woda była jasnoróżowa). Najlepiej stosować łagodne płyny do mycia dzieci. Po kąpieli osuszyć skórę ręcznikiem, nie ścierając pęcherzyków. W celu szybszego przyschnięcia wykwitów pęcherzyki należy smarować wodnym roztworem gencjany.

Leki przeciwhistaminowe zmniejszają świąd i są zalecane. Dzieci w wieku do 13 lat bez innych chorób nie mają wskazań do leczenia acyklowirem.

5. Czy rumień zakaźny daje trwałą odporność? Czy można chorować kilka razy?

Choruje się jeden raz, wysypka może pojawiać się pod wpływem ogrzania skóry (np. ciepła kąpiel) do 3 tygodni od rozpoznania.

6. Czy po przebytej chorobie Kawasaki odraczać obowiązkowe szczepienia, a jeśli tak, to na jak długo?

W leczeniu stosuje się dożylne immunoglobuliny – w związku z tym należy odroczyć szczepienia ochronne. Szczepionki zabite można bezpiecznie stosować po 3 miesiącach od zastosowania immunoglobulin, spodziewając się prawidłowej odpowiedzi. Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce należy odroczyć o 11 miesięcy. Taki sam odstęp obowiązuje w stosunku do zalecanego szczepienia przeciwko ospie wietrznej.

7. Czy jeśli zespół mononukleozy wywołany jest przez CMV, to po podaniu aminopenicyliny też pojawia się wysypka?

Rozumiem, że pytanie jest teoretyczne, bez zastosowania w praktyce lekarskiej. Etiologii zespołu mononukleozy nie można ustalić na podstawie różnicowania objawów klinicznych. Nie ma także zasady diagnozowania na podstawie wystąpienia nadwrażliwości typu późnego na półsyntetyczne penicyliny. Jeśli u chorego wystąpiła wysypka po aminopenicylinie, a wykluczono już zakażenie EBV (tylko w tym zakażeniu ustalono nadwrażliwość na te antybiotyki), to w zależności od czasu pojawienia się wysypki (w okresie stosowania antybiotyku czy po zakończeniu leczenia) należy myśleć o uczuleniu na lek lub inny alergen.

8. Jak leczyć nawrotowe aftowe zapalenie jamy ustnej?

Objawowo, miejscowymi środkami do higieny jamy ustnej, np. Dentoseptem, preparatami Aphtin lub Sachol żel. Na pewno większe doświadczenie ma stomatolog.