Stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej i przyzębia jest częstym problemem klinicznym, który może wynikać zarówno z wielu chorób i ich powikłań, niewłaściwej higieny, jak i następstw zabiegów stomatologicznych. Odpowiednie postępowanie przeciwzapalne odgrywa kluczową rolę w ograniczeniu bólu, obrzęku i zaczerwienienia oraz w przyspieszeniu gojenia tkanek.
Diklofenak – miejscowe działanie przeciwzapalne
Diklofenak, należący do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), jest nieselektywnym inhibitorem cyklooksygenaz COX-1 i COX-2. Działa poprzez zmniejszenie produkcji prostaglandyn, a także wpływa na funkcję leukocytów redukując wytwarzanie wolnych rodników tlenowych. Efektem tych mechanizmów jest ograniczenie reakcji zapalnej, obrzęku i bólu.
W ostatnich latach zwrócono uwagę na skuteczność miejscowych form diklofenaku, takich jak płukanki do jamy ustnej, które umożliwiają bezpośrednie działanie substancji czynnej w miejscu występowania stanu zapalnego. Takie podejście pozwala osiągnąć szybki efekt terapeutyczny przy jednoczesnym ograniczeniu działań niepożądanych charakterystycznych dla terapii ogólnoustrojowych.
Skuteczność kliniczna
Skuteczność diklofenaku stosowanego miejscowo potwierdzają liczne badania kliniczne. W badaniach z udziałem pacjentów po zabiegach periodontologicznych, m.in. po tzw. flap surgery, wykazano, że płukanki z diklofenakiem znacząco redukują ból, obrzęk i dyskomfort pooperacyjny w porównaniu z grupami otrzymującymi lek doustnie. W badaniu randomizowanym, podwójnie zaślepionym, potwierdzono również dobrą tolerancję i bezpieczeństwo takiej terapii miejscowej w redukcji objawów zapalenia jamy ustnej po zabiegach chirurgicznych
Znaczenie w codziennej praktyce
Miejscowe zastosowanie diklofenaku w formie płynu do płukania jamy ustnej stanowi doskonałe uzupełnienie leczenia. Działa szybko, łagodzi objawy zapalenia i zmniejsza ryzyko działań niepożądanych typowych dla leczenia ogólnoustrojowego.
Włączenie terapii miejscowej do postępowania po zabiegach chirurgicznych może istotnie poprawić komfort pacjentów i przyspieszyć regenerację tkanek.
Mgr farm. Agata Rojek
Źródła:
1. Tramer M. i wsp. Efficacy and safety of mouthwash diclofenac in oral or paradontal surgery, Minerva Stomatol., 2001.
2. Agarwal S., Mathur S., Kothiwale S., Benjamin A. Efficacy and acceptability of 0.074% diclofenac-containing mouthwash after periodontal surgery, Indian J Dent Res., 2010.
3. Mishra A. i wsp. Effect of Diclofenac Mouthwash on Postoperative Pain after Periodontal Surgery, J Clin Diagn Res., 2017.
4. Weinstein R.L. Studio controllato a doppia cecità verso placebo…, Minerva Stomatol., 2001.
5. Werner C.W. de A., Seymour R.A. Are alcohol-containing mouthwashes safe?, Br Dent J., 2009.
