Ból po zabiegach stomatologicznych – jak go skutecznie kontrolować?
Ból po zabiegach stomatologicznych pozostaje jednym z najczęściej zgłaszanych objawów przez pacjentów w okresie pozabiegowym. Dotyczy zarówno procedur chirurgicznych, jak i mniej inwazyjnych interwencji. Skuteczna kontrola bólu ma kluczowe znaczenie nie tylko dla komfortu pacjenta, ale także dla przebiegu gojenia tkanek i ograniczenia ryzyka powikłań zapalnych.
Mechanizmy bólu po zabiegach
W następstwie interwencji stomatologicznej dochodzi do uszkodzenia tkanek, co uruchamia reakcję zapalną. Uwalniane mediatory – przede wszystkim prostaglandyny – odpowiadają za powstanie bólu, obrzęku i zaczerwienienia. Odpowiednia kontrola tych procesów stanowi podstawę skutecznego postępowania przeciwbólowego.
Rola NLPZ w leczeniu bólu pozabiegowego
Najczęściej stosowaną grupą leków przeciwbólowych są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), które poprzez hamowanie aktywności cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2) ograniczają syntezę prostaglandyn. W klasycznym ujęciu NLPZ podawane są doustnie, jednak coraz większą uwagę zwraca się na ich miejscowe zastosowanie w postaci miejscowej. Pozwala to na osiągnięcie wysokiego stężenia substancji czynnej w miejscu zapalenia przy minimalnym ryzyku działań ogólnoustrojowych.
Diklofenak miejscowo – skuteczność potwierdzona badaniami
Diklofenak jest jednym z najlepiej przebadanych NLPZ stosowanych w leczeniu bólu i stanów zapalnych w obrębie jamy ustnej. W badaniach klinicznych wykazano, że płukanki zawierające 0,074% diklofenaku skutecznie redukują ból po zabiegach periodontologicznych i chirurgicznych oraz są dobrze tolerowane przez pacjentów.
Zastosowanie nowoczesnej technologii Choline Diclofenac Salification (CDS) umożliwia rozpuszczenie diklofenaku bez użycia alkoholu, co przekłada się na lepsze wchłanianie przez śluzówkę, szybszy początek działania i brak efektu pieczenia błony śluzowej. Miejscowe działanie diklofenaku pozwala na efektywne ograniczenie reakcji zapalnej bez konieczności stosowania dużych dawek ogólnychogólnoustrojowo.
Znaczenie formulacji bezalkoholowych
Alkohol, tradycyjnie wykorzystywany jako rozpuszczalnik i środek konserwujący może działać drażniąco na błonę śluzową jamy ustnej. Jego obecność może prowadzić do przesuszenia, nasilenia stanu zapalnego i wydłużenia procesu gojenia. Preparaty pozbawione etanolu, zwłaszcza te zawierające substancje przeciwzapalne, są zdecydowanie lepiej tolerowane przez pacjentów po zabiegach chirurgicznych czy periodontologicznych.
Mgr farm. Agata Rojek
Piśmiennictwo:
Agarwal S., Mathur S., Kothiwale S., Benjamin A. Efficacy and acceptability of 0.074% diclofenac-containing mouthwash after periodontal surgery. Indian J Dent Res. 2010; 21(3):408–412.
Mishra A., Amalakara J., Avula H., Reddy K. Effect of Diclofenac Mouthwash on Postoperative Pain after Periodontal Surgery. J Clin Diagn Res. 2017; 11(4):ZC24–ZC26.
C.W. de A. Werner, R.A. Seymour. Are alcohol-containing mouthwashes safe? British Dental Journal. 2009.
