Bezpieczeństwo środków farmakologicznych stosowanych podczas ząbkowania u dzieci

Ząbkowanie jest naturalnym procesem, który może powodować dyskomfort u dzieci. Rodzice często sięgają po różne metody i środki, aby złagodzić objawy ząbkowania, jednak nie wszystkie z nich są bezpieczne i skuteczne. 

Grupa ekspertów z Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego przeanalizowała dostępne badania dotyczące ząbkowania, towarzyszących mu objawów oraz bezpieczeństwa i skuteczności stosowanych środków łagodzących. 

Eksperci opracowali wytyczne dotyczące postępowania podczas ząbkowania u dzieci. Wyniki przeglądu piśmiennictwa wskazują, że niektóre powszechnie stosowane substancje mogą stanowić zagrożenie dla niemowląt, w tym: 

  • Lidokaina: Może powodować drgawki i problemy z oddychaniem. 
  • Belladonna: Może prowadzić do zatrucia i śmierci. 
  • Sacharoza: Może przyczyniać się do próchnicy zębów. 
  • Alkohol: Może powodować odwodnienie i problemy z oddychaniem. 
  • Salicylan choliny: Może powodować zespół Reye'a, rzadką, ale potencjalnie śmiertelną chorobę. 


Zalecane składniki 

Eksperci zalecają stosowanie produktów na ząbkowanie zawierających następujące składniki: 


  • Kwas hialuronowy: Ma właściwości nawilżające i przeciwzapalne. 
  • Ksylitol: Może pomóc zapobiegać próchnicy zębów. 
  • Korzeń lukrecji: Działa przeciwzapalnie i łagodzi ból. 
  • Prawoślaz zwyczajny: Ma właściwości łagodzące i osłaniające. 
  • Róża damasceńska: Zawiera przeciwutleniacze i działa przeciwzapalnie. 
  • Aloes: Ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. 
  • Rumianek: Działa uspokajająco i łagodzi ból. 


Zespół Ekspertów wyciągnął następujące wnioski:  


  • Należy unikać stosowania u niemowląt w okresie ząbkowania produktów zawierających lidokainę, belladonnę, sacharozę, alkohol i salicylan choliny. 
  • Zalecane składniki produktów na ząbkowanie to kwas hialuronowy, ksylitol, korzeń lukrecji, prawoślaz zwyczajny, róża damasceńska, aloes i rumianek. 
  • Rodzice powinni zawsze konsultować się z lekarzem pediatrą lub lekarzem dentystą przed podaniem dziecku jakichkolwiek środków na ząbkowanie. 
  • Lekarze powinni edukować rodziców na temat bezpiecznych i skutecznych opcji leczenia, aby zapobiec szkodliwym skutkom dla dziecka. 

Bibliografia: 

Dorota Olczak-Kowalczyk1 , Teresa Jackowska2 , Ewa Helwich3 , Dagmara Mirowska-Guzeł4 , Anna Turska-Szybka1 

Stanowisko polskich ekspertów dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności składników obecnych w środkach medycznych używanych podczas ząbkowania dziecka Nowa Stomatol 2022;27(1):31-38