Kolczyk w języku? Czemu nie?!

Kolczyki towarzyszą ludzkości od najdawniejszych czasów. Początkowo używano ich jako element dekoracji ciała czy oznakę statusu społecznego. Dziś piercing stał się popularną formą wyrażania siebie, podkreślenia przynależności do określonej grupy społecznej czy nieodłączną częścią indywidualnego stylu. Biżuteria ta coraz częściej pojawia się także w obrębie jamy ustnej. Spotykamy ją na języku, wargach czy policzkach. 

Niestety wielu pacjentów nie jest świadomych konsekwencji, jakie niesie za sobą posiadanie ciała obcego w jamie ustnej. Badania pokazują, że aż 70% osób posiadających kolczyki w języku lub wargach nigdy nie zostało ostrzeżonych przez osobę wykonującą zabieg o potencjalnych problemach z dziąsłami. Ponad 60% nie miało również świadomości negatywnych skutków dla zębów. Co więcej, jedynie około 20% piercerów wykazało w badaniach wystarczającą znajomość anatomii jamy ustnej i języka, aby przeprowadzić zabieg w sposób bezpieczny. Tylko 10% z nich kierowało swoich klientów na konsultację stomatologiczną przed wykonaniem piercingu. Dane te pokazują, że edukacja pacjentów w zakresie powikłań związanych z zabiegiem oraz późniejszym użytkowaniem biżuterii jest niezbędna. 

Powikłania późne dotyczą przede wszystkim przyzębia i zębów. U pacjentów z kolczykiem w języku stwierdza się wyższy wskaźnik płytki bakteryjnej, większą poziomą utratę kości, recesje dziąseł oraz nasilone krwawienie przy sondowaniu w obrębie zębów przednich żuchwy w porównaniu z osobami bez piercingu. Większość badanych zaniedbywała higienę wokół biżuterii. Aż u 80% badanych zaobserwowano depozyty kamienia nazębnego bezpośrednio na kolczyku. To z kolei wiąże się ze zwiększoną liczbą periopatogenów w jamie ustnej i niesie za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zapalenia przyzębia. Co ciekawe, większe nagromadzenie bakterii wykryto na kolczykach wykonanych ze stali nierdzewnej niż na tych z tworzyw sztucznych, takich jak politetrafluoroetylen czy polipropylen. 

Oprócz problemów ze strony dziąseł i przyzębia, u większości pacjentów z kolczykami obserwuje się również uszkodzenia mechaniczne zębów. Złamania guzków kłów i przedtrzonowców są powszechne, a najczęściej dochodzi do nich na tle urazowym. Dodatkowo ciągłe pocieranie metalu o zęby prowadzi do abrazji, pęknięć szkliwa, a w konsekwencji do nadwrażliwości. 

Powikłania występujące bezpośrednio po zabiegu obejmują ból, obrzęk, zaczerwienienie tkanek, a w poważniejszych przypadkach mogą rozwinąć się ropnie lub przewlekłe stany zapalne. U części pacjentów pojawiają się trudności w mówieniu i przyjmowaniu pokarmów, które mogą utrzymywać się przez cały okres noszenia biżuterii. Ciało obce w jamie ustnej stymuluje część pacjentów, prowadząc do parafunkcji, co sprzyja przeciążeniom stawu skroniowo-żuchwowego. Objawami bywają bóle głowy, zwiększone napięcie mięśni żucia oraz patologiczne starcie zębów. 

Rolą lekarza dentysty jest uświadamianie pacjentom problemów wynikających z obecności kolczyków w jamie ustnej, wargach czy policzkach. W przypadku wystąpienia stanów chorobowych należy zalecić natychmiastowe pozbycie się biżuterii i wdrożyć odpowiednie leczenie. 

Mosaddad SA, Talebi S, Hemmat M, Karimi M, Jahangirnia A, Alam M, Abbasi K, Yazadaniyan M, Hussain A, Tebyaniyan H, Abdollahi Namanloo R. Oral complications associated with the piercing of oral and perioral tissues and the corresponding degree of awareness among public and professionals: A systematic review. Diagnostics (Basel). 2023 Nov 2;13(21):3371. doi:10.3390/diagnostics13213371.