Jak lepiej żyć z przewlekłym bólem?

Naukowcy podjęli się zadania identyfikacji kluczowych warunków społecznych i psychologicznych potrzebnych do tego, aby pacjenci z przewlekłym bólem uzyskali możliwie najwyższy komfort życia. Zgromadzili i przeanalizowali różne indywidualne doświadczenia, aby zidentyfikować czynniki, które poprawiają komfort – wyniki badań opublikowali w „The Journal of Pain”.  

Przewlekły ból dotyka 20% światowej populacji. Badania wielokrotnie wykazały, że osoby z przewlekłym bólem mają gorsze zdrowie emocjonalne i psychiczne niż ogólna populacja. Nawet 80% cierpi na zaburzenia snu, a 30% do 50% doświadcza spadku ich zdolności do wykonywania codziennych czynności i funkcji społecznych. Badania wykazały również, że ponad 30% członków rodziny nie może poradzić sobie z problemami związanymi z bólem dotykającymi ich krewnych, co prowadzi do lęku i depresji.  

W wielu badaniach i przeglądach systematycznych opisało czynniki ryzyka rozwoju i utrzymywania się bólu. Badano uwarunkowania społeczne, takie jak płeć żeńska, niski status społeczno-ekonomicznym, a także czynniki ryzyka klinicznego (np. operacje, urazy) i psychiczne (np. lęk, depresja). Jednak niewiele badań koncentrowało się na tym, co sprawia, że niektórzy ludzie stosunkowo dobrze radzą sobie z bólem i jakie strategie, które oni lub zespoły opieki zdrowotnej wprowadzają, żeby poprawić jakość życia.  

Nawet jedna trzecia osób z przewlekłym bólem dobrze z nim żyje i wymaga minimalnego wsparcia ze strony służby zdrowia. Celem badań była odpowiedź na pytanie: co o tym decyduje. Dane zebrano za pomocą indywidualnych wywiadów od dorosłych uczestników prowincji Quebec w Kanadzie, między październikiem 2022 a majem 2023 roku. Aby zbadać poszczególne historie i znaleźć wzorce między różnymi narracjami, zrekrutowano 25 osób, które deklarowały, że dobrze żyły z bólem przez co najmniej 6 miesięcy. Naukowcy ocenili, że jest to minimalna ilość czasu niezbędnego do zapewnienia, że uczestnicy dobrze żyją ze swoim bólem, i że mieli wystarczająco dużą perspektywę, aby zdać sobie sprawę z tego, co doprowadziło ich do tej fazy powrotu do zdrowia.  

Zidentyfikowano czynniki ochronne związane ze zdolnością jednostki do radzenia sobie z bólem i dążeniem do osiągnięcia celów pomimo bólu, takie jak wysoka samoocena i akceptacja bólu. Te czynniki ochronne stanowią podstawę interwencji, aby pomóc osobom w poprawie leczenia bólu, takich jak programy samozarządzania oraz terapia akceptacji i zaangażowania. Chociaż tego typu interwencje są dostępne od kilku lat, ich wpływ na przewlekły ból pozostaje ograniczony. Rolę do odegrania mają też bliscy chorego. Partnerskie, opiekuńcze środowisko pomaga żyć z przewlekłym bólem. Ważna jest też otwartość na zmiany, aby iść naprzód i realizować cele. 

Dokładniejszy opis kamieni milowych w celu osiągnięcia jakości życia pomimo przewlekłego bólu, z naciskiem na kontekst społeczny, może prowadzić do innowacyjnych rozwiązań w profilaktyce i leczeniu przewlekłego bólu.  

Źródło: „Living successfully with chronic pain: Identifying the pivotal conditions needed to make it happen”, Kwiecień 2025, „The Journal of Pain”.