Dermatoskopia dla niedermatoskopistów
Dermatoskopowa diagnostyka raka podstawnokomórkowego
Dr n. med. Agata Bulińska1
Dr Helene Roche Plain2,3
Raki podstawnokomórkowe (trichoblastyczne) stanowią najczęstsze wykwity złośliwe skóry. Częstość ich występowania zależy od szerokości geograficznej i zamieszkującej populacji.[1]
Rak podstawnokomórkowy to złośliwy nowotwór nabłonkowy, którego różnicowanie jest podobne do tego występującego w mieszku włosowym. Nowotwory te nie mają prekursorów i uważa się, że pojawiają się z komórek macierzystych mieszków włosowych.[2,3]
W literaturze przedmiotu raka podstawnokomórkowego nazywa się sporadycznie nowotworem o częściowej złośliwości, ponieważ w trakcie swojego miejscowo destrukcyjnego wzrostu rzadko lub nigdy nie daje przerzutów.[4] Rak podstawnokomórkowy występuje tylko na owłosionej skórze, dlatego nie znajdziemy go na dłoniach, podeszwach stóp, ustach czy błonie śluzowej (ryc. 1). Istnieją różne rodzaje raka podstawnokomórkowego. Klasyfikacje różnią się w zależności od punktu widzenia. Podobnie jak w przypadku znamion melanocytowych, także i w tym wypadku klinicyści i dermatopatolodzy mówią różnymi językami.[4,5]
Rak podstawnokomórkowy najczęściej występuje w postaci bezbarwnikowej (ryc. 2-4), choć może też mieć postać barwnikową (tab. 1, 2, ryc. 5-8).[6] Termin „barwnikowa postać raka podstawnokomórkowego” jest stosowany przez klinicystów, ale już nie zawsze przez patologów. Klasyfikacja używana powszechnie przez patologów obejmuje następujące podtypy: powierzchowny (ang. superficial), guzkowy (ang. nodular), twardzinopodobny (ang. morpheiform), włóknisto-nabłonkowy (ang. fibroepithelial) i wywodzący się z lejka mieszka włosowego (ang. infundibulocystic).[4]
Barwnikowe postaci raka podstawnokomórkowego mają różnorodne, choć zazwyczaj charakterystyczne, obrazy dermatoskopowe[6,7] (tab. 3), w których można dostrzec wzorce złożone tylko z linii promienistych, kropek, grudek i obszarów bezstrukturalnych. ...
