Dermatozy sromu stanowią heterogenną grupę chorób, których obraz kliniczny nierzadko stanowi wyzwanie diagnostyczne i wymaga interdyscyplinarnej współpracy. Wśród nich wymienia się: liszaj twardzinowy, liszaj prosty przewlekły, liszaj płaski, wyprysk sromu, a także inne dermatozy, które mogą przebiegać z zajęciem okolicy anogenitalnej, takie jak łuszczyca lub łojotokowe zapalenie skóry. W większości z nich oprócz wykwitów skórnych występują objawy towarzyszące chorobom z pogranicza dermatologii, ginekologii i alergologii.

Do najbardziej charakterystycznych, a zarazem nieswoistych dolegliwości towarzyszących dermatozom sromu należą: świąd, ból, pieczenie, dyspareunia, a przy zajęciu okolicy cewki moczowej i odbytu również objawy dyzuryczne oraz trudności w defekacji. Nierzadko objawy te wyprzedzają o kilka miesięcy, a nawet lat pojawienie się zmian na skórze i błonach śluzowych. Wszystko to powoduje, że ostateczne rozpoznanie opiera się często na badaniu histopatologicznym, które pozwala również na wykluczenie lub potwierdzenie zmian przednowotworowych w postaci śródnabłonkowej neoplazji sromu (VIN – vulvar intraephitelial neoplasia), a nawet raka sromu.

Należy również pamiętać, że dermatozy sromu stanowią duży problem psychologiczny, a ich przebieg może się wiązać z defektem estetycznym i w znacznym stopniu negatywnie wpływać na jakość życia pacjentek. Niewątpliwe stanowi to duże wyzwanie, skłaniające lekarzy do poszukiwania nowych metod terapii, które poza uzyskaniem remisji choroby pozwoliłyby cofnąć wywołane przez nią zmiany. Jedną z takich metod jest zastosowanie preparatów autologicznych – przede wszystkim osocza bogatopłytkowego (PRP – platelet-rich plasma), ale także fibryny i komórek macierzystych pozyskanych metodą lipotransferu.

Najwięcej badań i prac naukowych opublikowanych w ostatnim czasie dotyczyło zastosowania PRP w terapii liszaja twardzinowego sromu. Na tym zagadnieniu skupiono się również w niniejszym artykule.

Liszaj twardzinowy

Liszaj twardzinowy (LS – lichen sclerosus) to przewlekła, zapalna choroba skóry i błon śluzowych, manifestująca się najczęściej w okolicy anogenitalnej, jednak zmiany mogą dotyczyć wszystkich części ciała.

Etiologia

Etiologia LS nie została do końca poznana. W patogenezie dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne, autoimmunologiczne, a zdaniem niektórych autorów również hormonalne. Istnieją także teorie zakładające, że LS może być spowodowany przewlekłą stymula...