Temat numeru

Najczęstsze dermatozy fałdów skóry

lek. Anna Kisielnicka
dr hab. n. med. Aneta Szczerkowska-Dobosz

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii, Gdański Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Aneta Szczerkowska-Dobosz

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii

Gdański Uniwersytet Medyczny

ul. Mariana Smoluchowskiego 17

80-214 Gdańsk

e-mail: adobosz@gumed.edu.pl

  • Czynniki predysponujące do występowania dermatoz fałdów skóry
  • Obraz kliniczny i diagnostyka najczęstszych schorzeń z tej grupy
  • Zasady postępowania terapeutycznego

Anatomicznie wyróżnia się duże fałdy skóry, które obejmują pachy, pachwiny, podbrzusze, pośladki i okolicę podsutkową, oraz małe fałdy skóry, tworzące się na powiekach, szyi i karku, między palcami, wokół pępka i okołoodbytniczo. Dermatozy zlokalizowane w tych okolicach są częstymi schorzeniami przebiegającymi z towarzyszącym stanem zapalnym o zazwyczaj przewlekłym, uciążliwym charakterze. Wśród czynników predysponujących do ich występowania wymienia się wilgotne i ciepłe środowisko o zmniejszonej cyrkulacji powietrza, tworzące się częściej w obrębie obszarów wyprzeniowych. Dodatkowymi czynnikami są: otyłość, zaburzenia odporności komórkowej i humoralnej, cukrzyca, niedożywienie, nietrzymanie stolca i/lub moczu, starszy wiek, nadpotliwość, niedostateczna higiena osobista oraz noszenie obcisłych ubrań z syntetycznych materiałów1,2.

W praktyce klinicznej najczęściej występującymi chorobami zlokalizowanymi w fałdach skóry są zakażenia o etiologii bakteryjnej i grzybiczej, kontaktowe zapalenie skóry i łuszczyca1,2.

Charakterystyka morfologii skóry w okolicy fałdów

Fałdy skóry ze względu na odrębności w budowie są częstym miejscem występowania zmian skórnych, ponieważ cienka warstwa naskórka okolic wyprzeniowych jest podatna na urazy mechaniczne. Powierzchnia styku fałdów skóry wywołuje przewlekłą okluzję i tarcie, które są uznawane za główne czynniki predysponujące do dermatoz tych okolic. Ponadto większe zagęszczenie gruczołów apokrynowych i łojowych w dołach pachowych, pachwinach oraz w pobliżu zewnętrznych narządów płciowych tworzy wilgotne, ciepłe środowisko sprzyjające maceracji skóry1-5.

Flora bakteryjna skóry jest naturalnym, bogatym źródłem drobnoustrojów, zarówno fizjologicznych, jak i patogennych. W okolicy pach stwierdza się fizjologicznie istotnie większą kolonizację bakteryjną, głównie szczepami gronkowca (Staphylococcus), pakietowca (Micrococcus) i maczugowca (Corynebacterium). Zaburzenia homeostazy skórnej sprzyjają nadkażeniom oportunistycznym wskutek większego przylegania i namnażania się mikroorganizmów na wilgotnej, uszkodzonej powierzchni naskórka. Dodatkowym czynnikiem sprawczym dermatoz okolicy fałdów jest naturalnie wyższe pH skóry, które sprzyja wzrostowi bakterii3,6,7.

W zależności od etiologii pierwotnym wykwitem w chorobach fałdów skóry mogą być różnego rodzaju zmiany: rumieniowe plamy, grudki, blaszki o zapalnym podłożu, przebarwienia, krostki. Z czasem mogą się pojawić nadżerki, wysięk, maceracja i formowani...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Obraz kliniczny i diagnostyka najczęstszych dermatoz w obrębie fałdów skóry

Zmiany w okolicy fałdów skóry najczęściej mają infekcyjny charakter lub są wyrazem przewlekłych zapalnych chorób, takich jak łuszczyca bądź wyprysk.

Leczenie dermatoz fałdów skóry

Wdrożenie właściwego leczenia wymaga prawidłowej oceny klinicznej zmian w obrębie fałdów, uzupełnionej o wywiad osobniczy i rodzinny. Istotnymi elementami wywiadu chorobowego są: wiek pacjenta, [...]

Zapobieganie dermatozom fałdów skóry

Profilaktyka dermatoz fałdów skóry obejmuje m.in. prawidłową higienę osobistą, noszenie przewiewnych ubrań, normalizację masy ciała, dobrą kontrolę stanów sprzyjających schorzeniom fałdów [...]
Do góry