Rak podstawno-kolczystokomórkowy (BSC – basosqua­mous carcinoma) jest rzadkim, nieczerniakowym nowotworem skóry, zawierającym w utkaniu histopatologicznym cechy zarówno raka podstawnokomórkowego (BCC – basal cell carcinoma), jak i kolczystokomórkowego (SCC – squa­mous cell carcinoma) oraz strefę przejściową pomiędzy nimi¹. Ze względu na jego złożoną naturę diagnostyka kliniczna przysparza wielu trudności. Obecnie BSC jest najczęściej klasyfikowany jako agresywny podtyp BCC, ze znaczną tendencją do nawrotów i przerzutowania^1,2.

Według piśmiennictwa BSC stanowi 1,2-4,8% nieczerniakowych nowotworów skóry³. Do czynników ryzyka zalicza się nadmierną ekspozycję na promieniowanie UV, fototypy skóry I i II wg skali Fitzpatricka, narażenie na promieniowanie jonizujące, arsen, przebytą radioterapię, immunosupresję oraz zakażenie ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV – human immunodeficiency virus) lub onkogennymi wirusami brodawczaka ludzkiego (HPV – human papillomavirus)^2,3. Około 90% przypadków BSC jest zlokalizowanych na twarzy i szyi, w szczególności w centralnej części twarzy, w okolicy nosa i uszu. Znacznie rzadziej zmiany stwierdza się na tułowiu i kończynach^1,4. BSC najpowszechniej występuje u starszych mężczyzn o jasnej karnacji⁵. Najczęstszą prezentacją kliniczną jest wolno rosnący guzek, z czasem ulegający owrzodzeniu³.

BSC charakteryzuje większa częstość tworzenia przerzutów niż BCC i SCC – jest ona szacowana na ok. 5-8,4%5,6. Przerzuty dotyczą przede wszystkim regionalnych węzłów chłonnych i płuc, występuje również wysokie ryzyko lokalnej wznowy, szacowane w gr...