Choroby skórne wieku dziecięcego
Wieloukładowy zespół zapalny u dzieci (MIS-C) a choroba Kawasakiego (KD) – podobieństwa i różnice
prof. dr hab. n. med. Anna Mania
- Krótka charakterystyka MIS-C i KD
- Porównanie obu jednostek chorobowych pod względem cech epidemiologicznych, mechanizmów patofizjologicznych, objawów klinicznych, diagnostyki i terapii
- Dokładne rozróżnienie obu schorzeń jako element kluczowy dla odpowiedniego leczenia i zapobiegania powikłaniom sercowo-naczyniowym
W 2020 r., w czasie pandemii COVID-19, zaczęto opisywać nową jednostkę chorobową u dzieci – MIS-C (multisystem inflammatory syndrome in children) – wieloukładowy zespół zapalny związany z zakażeniem koronawirusem ostrej niewydolności oddechowej typu 2 (SARS-CoV-2 – severe acute respiratory syndrome coronavirus type 2). Cechowała się ona gwałtownym przebiegiem i objawami przypominającymi chorobę Kawasakiego (KD – Kawasaki disease), znaną już wcześniej pediatrom jako schorzenie o nieustalonej etiologii prowadzące do zapalenia średnich naczyń, z powikłaniami ze strony tętnic wieńcowych1,2.
Chociaż MIS-C i KD wykazują pewne podobieństwa kliniczne, różnią się istotnie pod względem wieku pacjentów, których dotyczą, mechanizmów patofizjologicznych, spektrum objawów klinicznych, wykładników stanu zapalnego i odpowiedzi na leczenie. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla właściwego rozpoznania, terapii oraz prognozowania ewentualnych powikłań narządowych, w tym sercowo-naczyniowych.
Choroba Kawasakiego – krótka charakterystyka
KD jest ostrą układową chorobą zapalną, dotyczącą głównie naczyń średniego kalibru, ze szczególnym uwzględnieniem tętnic wieńcowych. Występuje najczęściej u dzieci <5 r.ż., chociaż może również dotykać osób starszych. Pozostaje główną przyczyną nabytych chorób serca u dzieci w krajach rozwiniętych3.
Kryteria diagnostyczne
Kryteria diagnostyczne KD obejmują:
- gorączkę trwającą ≥5 dni oraz
- co najmniej 4 z 5 objawów (przy braku innej przyczyny stwierdzanych dolegliwości)
- obustronne zapalenie spojówek bez obecności ropnej wydzieliny (90% pacjentów)
- zmiany na błonach śluzowych – zaczerwienione, spękane usta, „nastrzyknięte” śluzówki, język malinowy (90% pacjentów)
- polimorficzną wysypkę – rumień okolicy krocza i złuszczanie skóry, a następnie zmiany plamiste, plamisto-grudkowe lub o charakterze tarczy strzelniczej w obrębie tułowia i kończyn (70-90% pacjentów)
- zmiany w obrębie kończyn
- obrzęk i stwardnienie części grzbietowej dłoni i stóp oraz rozsiany rumień na części podeszwowej w fazie ostrej (50-80% pacjentów)
- łuszczenie skóry w fazie zdrowienia, rozpoczynające się w okolicy okołopaznokciowej (68-98% pacjentów)
- powiększenie węzłów chłonnych – najczęściej szyjnych – jednostronne (20-70%)4.
