Najczęstszą przyczyną nokturii, czyli oddawania moczu w porze nocnej, jest nocna poliuria. Podstawowym narzędziem w diagnostyce nocnej poliurii jest dzienniczek mikcyjny. Przyjmuje się, że istotny klinicznie problem stanowią co najmniej 2 epizody nokturii na dobę. W terapii nocnej poliurii zastosowanie znalazła desmopresyna, która jest syntetycznym analogiem wazopresyny i odpowiada za zwiększenie resorpcji zwrotnej wody w kanalikach nerkowych.

Nokturia, obok takich objawów, jak: częstomocz, parcia naglące oraz niekontrolowane gubienie moczu, stanowi jeden z elementów zaburzeń fazy gromadzenia moczu. Nocna poliuria – jedna z najczęstszych przyczyn nokturii – jest określana jako wydalanie w porze nocnej objętości moczu przekraczającej 20% całkowitej ilości wydalanej w ciągu całej doby przez osoby młode lub przekraczającej 33% dobowej ilości wydalanego moczu u osób starszych¹. Z punktu widzenia definicji nokturii według International Continence Society (ICS) jest istotne, aby mikcja w porze nocnej była poprzedzona snem, oczekuje się też, że bezpośrednio po niej nastąpi kontynuacja wypoczynku sennego². Jednocześnie pojawiają się opinie kwestionujące założenie, że nokturia powinna być zaliczana do zaburzeń ze strony dolnego odcinka układu moczowego (LUTS – lower urinary tract symptoms), ponieważ w większości przypadków do jej wystąpienia prowadzą procesy fizjologiczne zachodzące w narządach odległych od pęcherza moczowego, związane z utrzymywaniem prawidłowego poziomu elektrolitów podczas wydalania moczu³. Za proces regulacji osmolalności w organizmie odpowiada hormon antydiuretyczny (wazopresyna), który jest produkowany w podwzgórzu. Jego uwalnianie następuje z tylnego płata przysadki mózgowej, do którego jest uprzednio transportowany z podwzgórza. W odpowiedzi na nawet niewielki wzrost osmolalności (o 1-2%) dochodzi do nasilenia wydzielania wazopresyny.

Konieczność oddawania moczu w nocy w istotny sposób pogarsza jakość życia pacjentów, ponieważ wpływa na jakość i efektywność snu, a w dalszej perspektywie upośledza funkcjonowanie w porze dziennej. Z tego względu przyjmuje się, że nokturia ma wpły...