Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

❶ Do ginekologa zgłosiła się 28-letnia kobieta, która od 18 lat choruje na cukrzycę. Pacjentka stosuje insulinoterapię 2 razy na dobę za pomocą stałych dawek mieszanek insulinowych (każda porcja zawiera insulinę krótko i długo działającą). Jest nieregularnie miesiączkującą (co 35-45 dni) nieródką, nie stwierdzono u niej żadnych innych chorób. Kobieta pozostaje pod opieką lekarza rodzinnego. Glikemie kontroluje tylko na czczo, w ostatnim tygodniu wynosiły one 100-120 mg/dl. Pacjentka ma 167 cm wzrostu, waży 57 kg, pali papierosy (10/24 h), w ostatnim czasie – jak podaje – na nic nie chorowała. Chciałaby zostać matką i prosi o poradę ginekologa, czy może obecnie próbować zajść w ciążę.

Zaproponuj najwłaściwsze postępowanie:

❷ Do diabetologa zgłosiła się 25-letnia kobieta od 12 lat chorująca na cukrzycę. Powodami wizyty były nudności i wymioty występujące od kilku dni, a także nagły wzrost zapotrzebowania na insulinę. Do tej pory kontrola metaboliczna u pacjentki była utrzymana na bardzo dobrym poziomie (odsetek HbA1c sprzed 4 tygodni: 6,8%), używała osobistej pompy insulinowej. W badaniu na dnie oka nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości. W badaniu ogólnym oczu nie wykryto zmian, ciśnienie tętnicze wynosiło 130/80 mmHg. Ponadto pacjentka leczona jest z powodu niedoczynności tarczycy (obecne stężenie tyreotropiny [TSH – thyroid-stimulating hormone] wynosi 2,2 mj.m./ml). Kobieta miesiączkuje regularnie. Po opóźnieniu miesiączki o 10 dni wykonała test ciążowy, którego wynik był dodatni. Trzy miesiące wcześniej zaczęła suplementować kwas foliowy w dawce 400 µg/24 h, ponieważ planowała swoją pierwszą ciążę. Ma 160 cm wzrostu i waży 58 kg.

Które zalecone postępowanie jest prawidłowe?

❸ 30-letnia pacjentka stwierdziła u siebie następujące objawy: nudności, bolesność piersi, zmianę apetytu. Do tej pory miesiączkowała co 35-40 dni, więc opóźnienie się miesiączki nie nasuwało jej podejrzenia ciąży. Wykonała jednak test ciążowy, którego wynik był dodatni.

W poprzedniej ciąży, zakończonej w 38 tygodniu urodzeniem zdrowego dziecka o masie ciała 4200 g, od 32 tygodnia była leczona insuliną [...]

❹ 38-letnia kobieta w 30 tygodniu ciąży, chorująca na cukrzycę typu 1 od 10 roku życia, skarży się na problemy z widzeniem. Przed ciążą leczyła się 2 wstrzyknięciami mieszanek insulinowych na dobę. W I trymestrze ciąży odsetek HbA1c wynosił 9,1%, a obecnie – 7,8%. U pacjentki nie stwierdzono nadciśnienia tętniczego, w I trymestrze ciąży zintensyfikowano insulinoterapię. Ciężarna podaje, że dość często odczuwała objawy hipoglikemii. Podczas kontroli okulistycznej przeprowadzonej w I trymestrze ciąży stwierdzono objawy retinopatii prostej.

Jak należy skomentować zaistniałą sytuację?

❺ 28-letnia kobieta chorująca od 2 lat na cukrzycę typu 1 zgłosiła się po połogu na kontrolę do ginekologa. Pacjentka poprosiła o dobranie skutecznej metody antykoncepcji. Urodziła już dwójkę dzieci i nie planuje więcej potomstwa. Cukrzycę leczy za pomocą osobistej pompy insulinowej (ostatni wynik HbA1c: 6,8%). Kobieta skarży się na obfite miesiączki.

Która z poniższych metod antykoncepcyjnych będzie najskuteczniejsza i bezpieczna dla tej pacjentki?

❻ 29-letnia pacjentka chorująca na cukrzycę od 8 roku życia zgłasza się do lekarza z powodu pogorszenia samopoczucia, mdłości i wymiotów. Ostatnie wyniki były następujące: glikemia na czczo (dane z ostatniego miesiąca, z zeszytu samokontroli) 104-138 mg/dl, glikemia poposiłkowa (dane z ostatniego miesiąca, z zeszytu samokontroli) 182-277 mg/dl, wartość HbA1c sprzed 4 tygodni: 8,2%. Podczas badania dna oka przeprowadzonego miesiąc wcześniej stwierdzono cechy retinopatii prostej, w moczu wykryto jawny białkomocz (1,0 g/24 h). Pacjentka jest leczona mieszankami insuliny długo i krótko działającej, ponadto od roku otrzymuje inhibitory enzymu konwertującego angiotensynogen ze względu na nadciśnienie (pomiary z ostatniego miesiąca: poniżej 160/100 mmHg). Kobieta od 2 lat uskarża się na nieregularne miesiączki, nie potrafi podać daty ostatniego krwawienia. Na podstawie badania USG stwierdzono, że jest w 11 tygodniu ciąży.

Do której klasy cukrzycy według Priscilli White (tab. 1) zaliczysz opisaną pacjentkę?

❼ 34-letnia ciężarna choruje na cukrzycę od 2 roku życia. W wykonanym w 8 tygodniu ciąży badaniu dna oka wykazano obecność retinopatii proliferacyjnej. Stwierdzono również dobową utratę białka o wartości 0,7 g, a także występowanie nadciśnienia tętniczego, które po włączeniu metylodopy w dawce 3 × 250 mg wynosi około 140/90 mmHg. Odsetek HbA1c w I trymestrze ciąży wynosił 9,0%. W 30 tygodniu ciąży stwierdzono: odsetek HbA1c 8,7%, utratę białka 2,5 g/24 h, ciśnienie tętnicze w granicach 150/100 mmHg przy stosowaniu metylodopy w dawce 3 × 500 mg/24 h.

Jakich powikłań można spodziewać się w tej ciąży?

❽ Na wizytę do ginekologa przychodzi 35-letnia kobieta chorująca na cukrzycę typu 1 od 10 roku życia (25 lat). Urodziła dwoje zdrowych dzieci. Miesiączkuje regularnie, co 28 dni.

Pacjentka leczona jest za pomocą intensywnej insulinoterapii (osobistą pompą insulinową), dobowa dawka insuliny wynosi około 48 j. Kobieta ma 165 cm [...]

❾ Kobieta w wieku 22 lat zgłosiła się na kontrolę w 10 tygodniu ciąży przebiegającej do tej pory bez powikłań. Pierwsze dziecko, płci męskiej, urodziło się o czasie (w 41 tygodniu ciąży) o masie ciała 3980 g w stanie dobrym. Krótko przed zajściem w ciążę kobieta przechodziła grypę z wysoką gorączką.

Ciężarna ma 174 cm wzrostu i przed ciążą ważyła 65 kg. Od 2 tygodni pacjentka jest bardzo osłabiona. Schudła od początku [...]

❿Do ginekologa zgłasza się kobieta w 13 tygodniu ciąży z cukrzycą klasy D (obecną od 10 lat, powikłaną nadciśnieniem tętniczym), stosująca insuliny w systemie intensywnej insulinoterapii, w celu oceny rozwoju płodu. Przed ciążą pacjentka ważyła 80 kg (BMI 31 kg/m2). Odsetek HbA1c 7,0%. Kobieta zwiększyła dawkę insuliny o prawie 40%. Od początku ciąży przytyła 9 kg.

W postępowaniu z tą pacjentką należy zwrócić uwagę w tym momencie przede wszystkim na: