Ablacja prądem o częstotliwości radiowej w leczeniu mięśniaków macicy

Shabnam Gupta, MD1,2 
James Greenberg, MD1,3

1Brigham and Women's Hospital w Bostonie

2Harvard T.H. Chan School of Public Health w Bostonie

3Associate Professor of Obstetrics, Gynecology and Reproductive Biology, Harvard Medical School w Bostonie

Contemporary OB/GYN 2022;67(2):18-24

  • Prezentacja nowej techniki małoinwazyjnego leczenia mięśniaków macicy
  • Omówienie czynników mających wpływ na wielkość i kształt strefy ablacji
  • Leczenie mięśniaków macicy za pomocą ablacji prądem o częstotliwości radiowej z dostępu laparoskopowego oraz z dostępu przezszyjkowego – porównanie dwóch metod


Mięśniaki macicy są najczęstszymi guzami miednicy u kobiet i najczęstszym wskazaniem do histerektomii1. Ich częstość występowania w okresie premenopauzalnym wynosi prawie 70% u kobiet rasy białej i ponad 80% u kobiet rasy czarnej. Guzy te mogą wywoływać objawy, w tym: nieprawidłowe krwawienia z macicy (obfite krwawienia miesiączkowe), ból miednicy (zarówno związany, jak i niezwiązany z krwawieniami miesiączkowymi), objawy wynikające z wielkości guza (np. rozdęcie brzucha, dysfunkcję jelit lub pęcherza moczowego, wczesne uczucie sytości) oraz problemy dotyczące rozrodu (np. nawracającą utratę ciąży, niepłodność)2.

Metody leczenia mięśniaków można podzielić na trzy kategorie: tymczasowe środki zmniejszające mięśniaki (opóźniające leczenie zabiegowe), niszczenie tkanki mięśniaków in situ oraz usuwanie mięśniaków (ryc. 1). Jako środki tymczasowe często stosuje się leki hormonalne, które wpływają na oś podwzgórze–przysadka–gonady. Leuprolid, będący analogiem (agonistą receptora) gonadoliberyny (GnRH – gonadotropin-releasing hormone), oraz elagoliks i relugoliks, należące do antagonistów GnRH, działają poprzez zmniejszanie wydzielania hormonu luteinizującego i hormonu folikulotropowego przez przysadkę mózgową, powodując tym samym zmniejszenie aktywności pęcherzyków jajnikowych, anowulację oraz spadek stężenia estradiolu i progesteronu w surowicy. Mimo że w odpowiedzi na osłabienie działania estrogenu i progesteronu mięśniaki ulegają zmniejszeniu, leki te mogą wywoływać działania niepożądane, w tym uderzenia gorąca i zmniejszenie gęstości mineralnej kości, co ogranicza możliwości ich długoterminowego stosowania. Ponadto leki te zmniejszają wielkość mięśniaków w jedynie niewielkim stopniu, w związku z czym nie są przydatne u kobiet z objawami wynikającymi z wielkości guza.

Kobiety, które nie chcą być leczone zachowawczo lub nie odpowiadają na takie postępowanie, a także pacjentki z przeciwwskazaniami do takiego rodzaju terapii mogą preferować metody operacyjne. Podczas gdy jedynym definitywnym leczeniem chirurgiczny...

W niniejszym artykule skoncentrujemy się na wykorzystaniu nieresekcyjnej metody RFA w leczeniu mięśniaków macicy, z naciskiem na objaśnienie podstawowych zasad leżących u podłoża tej technologii.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Historia elektrochirurgii

Początki elektrochirurgii sięgają lat 20. XX wieku. William Bovie, amerykański wynalazca i naukowiec, który w 1914 roku obronił doktorat z fizjologii [...]

Jak działa ablacja prądem RF?

Fale o częstotliwości radiowej charakteryzują się największą długością, najmniejszą częstotliwością i najmniejszą energią w obrębie widma elektromagnetycznego (zakres częstotliwości fal RF: [...]

Czynniki wpływające na wielkość i kształt strefy ablacji

Kiedy rozważa się wykorzystanie fal RF do ablacji tkanki, trzeba wziąć pod uwagę kilka podstawowych zagadnień. Do czynników, które wpływają na [...]

Laparoskopowa i przezszyjkowa RFA

Zarówno LRFA, jak i TRFA są bezpiecznymi oraz skutecznymi zabiegami, jeżeli wykonują je chirurdzy, którzy zostali odpowiednio wyszkoleni w stosowaniu tych [...]

Laparoskopowa RFA (zabieg Acessa)

System Acessa ProVu umożliwia przezskórną, laparoskopową RFA mięśniaków macicy pod kontrolą ultrasonograficzną. Podczas zabiegu stosuje się standardowy 5-milimetrowy laparoskop w połączeniu [...]

Przezszyjkowa RFA (system Sonata)

System Sonata umożliwia RFA mięśniaków macicy pod kontrolą ultrasonograficzną z dostępu przezszyjkowego, bez nacięć powłok ciała. W tym celu wykorzystuje się [...]

Mapowanie mięśniaków

Stwierdziliśmy, że w przypadku obu metod mapowanie mięśniaków na początku zabiegu ułatwia chirurgowi opracowanie strategii ablacji w trakcie planowanej operacji i [...]

Porównanie LRFA z TRFA

Jeżeli chodzi o ogólną zasadę leczenia, to LRFA i TRFA są niemal identycznymi metodami, w których wykorzystuje się ultrasonografię do wprowadzenia [...]

Indywidualizacja opieki nad pacjentkami

Mimo że obraz histopatologiczny u różnych pacjentek z mięśniakami może być podobny, podejście do leczenia w związku z występującymi objawami powinno [...]

RFA a płodność

Chociaż ani LRFA, ani TRFA nie jest przeciwwskazana u kobiet, które chcą zachować płodność, w chwili pisania niniejszego artykułu żaden z [...]

Podsumowanie

Wprowadzenie do użytku urządzeń umożliwiających bezpieczną aplikację prądu RF w celu ablacji mięśniaków macicy zapewnia pacjentkom wyrażającym chęć zachowania macicy wiele [...]

Do góry