prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski

Szanowni Państwo!

Tematem wiodącym ostatniego w tym roku wydania „Ginekologii po Dyplomie” jest opracowanie dr Hanny Moczulskiej z Zakładu Genetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, w którym autorka analizuje zjawisko rzadko występujących aneuploidii u płodu. Zachęcam do lektury tego interesującego artykułu nie tylko położników, albowiem rzadko występujące aneuploidie należy brać pod uwagę w diagnostyce różnicowej nawracających poronień, hipotrofii lub wad płodu. O praktycznej wartości tego obszernego opracowania decydują zawarte w nim m.in. syntetyczny słownik terminów genetycznych, krytyczny przegląd prenatalnych testów przesiewowych (nieinwazyjne testy prenatalne [NIPT], test złożony) oraz omówienie diagnostyki preimplantacyjnej. Autorka zaleca również konsultację takiej pacjentki w poradni genetycznej.

Problemy patologii ciąży związane z nadciśnieniem tętniczym zostały omówione w artykule prezentującym aktualizację wytycznych National Institute for Health and Care Excellence (NICE), której dokonano w kwietniu 2023 roku, odnoszących się do diagnozowania i leczenia nadciśnienia tętniczego, w tym: przewlekłego nadciśnienia tętniczego, nadciśnienia wywołanego ciążą, stanu przedrzucawkowego i rzucawki. Rekomendacje NICE zostały skonfrontowane z aktualnymi zaleceniami Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT), Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (PTK) oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP). Bardzo praktyczne opracowanie, gorąco polecam.

Głównie położników zachęcam do lektury artykułu na temat związku słabszego odczuwania ruchów płodu przez matkę z martwymi urodzeniami. W tym opracowaniu autorzy pochodzący z wiodącego polskiego ośrodka położniczego wykazują użyteczność monitorowania ruchów płodu jako narzędzia mającego wpływ na odsetek zgonów wewnątrzmacicznych, co potwierdzają cytowane wyniki badań klinicznych. Cennym uzupełnieniem jest niewątpliwie proponowany algorytm postępowania u ciężarnej zgłaszającej słabsze odczuwanie ruchów płodu.

Z kolei postęp w zakresie diagnostyki onkologicznej na poziomie molekularnym jest przedmiotem opracowania na temat współczesnych i bardzo aktualnych możliwości modyfikacji leczenia zarówno zasadniczego, jak i uzupełniającego, a tym samym indywidualizacji postępowania u kobiet z rakiem endometrium, co stanowi doskonały przykład kanonów medycyny translacyjnej. Polecam nie tylko ginekologom onkologom.

W moich rekomendacjach nie może zabraknąć zachęty do zapoznania się z syntetycznym opracowaniem na temat leczenia endometriozy, przede wszystkim jej najtrudniejszej postaci – endometriozy głębokiej. Wartość tego artykułu zwiększają opis zależności anatomicznych pola operacyjnego miednicy mniejszej oraz komentarz polskiego eksperta leczenia operacyjnego tego jakże powszechnego schorzenia.

Pasjonatom uroginekologii (jeszcze tacy są!) polecam syntetyczne sprawozdanie z konferencji AUGS/IUGA z ubiegłego roku. Opracowanie to zgodnie z tytułem zawiera najnowsze informacje na temat leczenia schorzeń uroginekologicznych oraz perełki kliniczne tej dziedziny naszej aktywności.

Na koniec proszę nie tylko położników o zapoznanie się z komentarzem wystosowanym do redakcji „Ginekologii po Dyplomie” przez panią prof. Marię Respondek-Liberską napisanym w odniesieniu do artykułu „Czy konieczna jest osobista analiza obrazów zarejestrowanych podczas badania USG?”, który ukazał się w lipcowym wydaniu naszego czasopisma w ramach cyklu „Temida u ginekologa”. Artykuł dotyczył zgonu in utero w przebiegu nierozpoznanej anomalii pępowiny i zahamowania wzrastania płodu. Uwagi prof. Respondek-Liberskiej odnoszą się do nierozstrzygniętej przez autora komentarza (prof. Artura Czekierdowskiego) kwestii konieczności osobistej analizy obrazów USG. Zagadnienie naprawdę warte zgłębienia i indywidualnych przemyśleń.

Przedstawione wyżej rekomendacje poszczególnych artykułów są moim subiektywnym wyborem. Zachęcam zatem Państwa do sięgnięcia po pozostałe opracowania zawarte w ostatnim w tym roku wydaniu „Ginekologii po Dyplomie”. Korzystając z okazji, w imieniu swoim i całej redakcji „Ginekologii po Dyplomie” pragnę życzyć Państwu spokoju i wytchnienia w nadchodzącym szybkimi krokami okresie świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku. Wszystkiego najlepszego!