Niniejszy artykuł poświęcony jest wyborowi kandydatów do zabiegu ablacji. Autor przedstawił własne stanowisko dotyczące tego, jakich chorych z wybranymi zaburzeniami rytmu serca (m.in. nawrotny częstoskurcz węzłowy, typowe trzepotanie przedsionków, migotanie przedsionków) nie kwalifikowałby do ablacji.

Wprowadzenie

Ablacja podłoża arytmii serca jest atrakcyjną i nowoczesną metodą leczenia. Jako jedna z nielicznych procedur umożliwia całkowite usunięcie źródła arytmii i wyleczenie chorego. Nie da się tego osiągnąć za pomocą farmakoterapii, która jest leczeniem objawowym, a tylko częściowo – za pomocą modyfikacji czynników sprzyjających arytmii, jak np. w przypadku migotania przedsionków (AF – atrial fibrillation). Nic więc dziwnego, że w ciągu ostatnich 25 lat ablacja stała się główną metodą leczenia wielu arytmii serca, wypierając niemal całkowicie o wiele bardziej inwazyjne leczenie kardiochirurgiczne oraz ograniczając – na tyle, na ile to możliwe – stosowanie leków antyarytmicznych.

Jak w każdej metodzie leczenia jednym z warunków sukcesu ablacji jest odpowiedni dobór kandydatów do zabiegu. W podjęciu decyzji pomagają wytyczne, których autorzy starali się możliwie jednoznacznie określić wskazania i przeciwwskazania do zabiegu. Drugi ważny element to wiedza, doświadczenie i umiejętności operatora – nie wszystkie ablacje mogą być wykonywane przez każdego elektrofizjologa. Tę kwestię (oprócz zdrowego rozsądku i nadzoru) regulują częściowo certyfikaty umiejętności i stopnie specjalizacji. Wreszcie trzeci element to oczywiście pacjent i jego wola – czy zdecyduje poddać się inwazyjnej i niewolnej od powikłań procedurze. Wymienione trzy elementy przesądzają o wyborze leczenia: ablacja czy też inna metoda. Biorąc je pod uwagę, autor niniejszego artykułu przedstawił własne stanowisko dotyczące tego, kogo nie kierowałby na ablację.

Nawrotny częstoskurcz węzłowy

Według ostatnio opublikowanych wytycznych^1,2 ablacja jest zalecana (klasa I) u wszystkich chorych z objawami wywołanymi nawrotnym częstoskurczem węzłowym (AVNRT – atrioventricular nodal reentrant tachycardia). W wytycznych europejskich jako kandydata do zabiegu wymienia się dodatkowo pacjenta ze wszczepionym kardiowerterem-defibrylatorem (ICD – implantable cardioverter-defibrillator) i współistniejącym bezobjawowym AVNRT, u takiego chorego istnieje bowiem możliwość nieadekwatnych wyładowań.²

Komu zatem nie proponować ablacji? Po pierwsze, tym, którzy mają bardzo krótkie (kilkusekundowe), bezobjawowe lub minimalnie objawowe epizody AVNRT. Rekomendacja „obserwacja bez leczenia” znajduje się w klasie IIa wytycznych. Po drugie, w przypadk...