Interakcje międzylekowe podczas terapii lekami przeciwarytmicznymi

prof. dr hab. n. med. Łukasz J. Krzych
mgr Piotr Łój

Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Łukasz J. Krzych, Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, ul. Medyków 14, 40-752 Katowice

Większość przyczyn zaburzeń rytmu i przewodzenia można ustalić na podstawie badania elektrofizjologicznego, koronarografii, echokardiografii lub wyniku próby wysiłkowej. Niekiedy jednak u podstaw tych zaburzeń leżą interakcje międzylekowe o charakterze farmakokinetycznym i farmakodynamicznym. Ich znajomość zwiększa szanse na trafne rozpoznanie i odpowiednią modyfikację terapii.

Wprowadzenie

Leczenie zaburzeń rytmu i przewodzenia jest jednym z wielu zadań w codziennej praktyce lekarskiej kardiologa. Do najczęstszych ogólnie znanych nieidiopatycznych przyczyn zaburzeń nadkomorowych można zaliczyć: zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej i dyselektrolitemie, hipowolemię, hipoksję, zakażenia, zaburzenia termoregulacji i zaburzenia lękowe. Przyczyną zaburzeń komorowych jest natomiast przede wszystkim niedokrwienie tętnic wieńcowych. Zaburzenia przewodnictwa zwykle wynikają z uszkodzenia lub dysfunkcji układu bodźcoprzewodzącego.

Wnioskować zatem można, że pierwszym krokiem w skutecznym leczeniu tych często groźnych dla życia zaburzeń powinna być właściwa diagnostyka różnicowa. Ciągłe 24-godzinne monitorowanie elektrokardiogramu (EKG) metodą Holtera pokazuje charakter i skalę patologii. Wnikliwa ocena zapisu EKG, przy całokształcie obrazu klinicznego, pozwala na ustalenie trafnego rozwiązania u większości chorych. Wynik EKG jest jednak często wskazówką do podjęcia bardziej inwazyjnej diagnostyki, która pozwoli odszukać przyczynę problemu (chorobę podstawową). Większość czynników wywołujących zaburzenia rytmu i przewodzenia daje się łatwo wyjaśnić w badaniu elektrofizjologicznym, koronarografii, echokardiografii czy próbie wysiłkowej.

Nie można jednak zapomnieć i bagatelizować rzadkich przyczyn zaburzeń rytmu i przewodzenia, które wynikają z wdrożonej farmakoterapii, a mają charakter jatrogennych interakcji międzylekowych. Co zrozumiałe, najczęściej dotyczą one leków przeciwarytmicznych. Interakcje mogą także osłabiać działanie tych leków, powodując, że terapia przeciwarytmiczna staje się nieskuteczna. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie najczęstszych możliwych postaci interakcji o charakterze farmakokinetycznym i farmakodynamicznym, które mogą mieć znaczenie w praktyce klinicznej.

Międzylekowe interakcje farmakokinetyczne

O interakcji farmakokinetycznej (IPK) mówimy, gdy obserwowana ilościowa zmiana działania leku dotyczy procesów wchłaniania, transportu, dystrybucji, wiązania z białkami, transformacji lub wydalania. Do interakcji tych najczęściej dochodzi poprzez ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Międzylekowe interakcje farmakodynamiczne

Do interakcji farmakodynamicznej (IPD) dochodzi, gdy działania farmakologiczne różnych leków potęgują się (addycja), zwalczają (antagonizm) lub zachodzi nowe działanie, nieobserwowane dla [...]

Podsumowanie

Interakcje międzylekowe podczas terapii lekami przeciwarytmicznymi należy zawsze brać pod uwagę u chorych, u których włączono do terapii nowy farmaceutyk, zwłaszcza [...]

Do góry