Stan przedegzaminacyjny

Ciężarna z chorobą układu sercowo-naczyniowego – wyzwanie również dla kardiologa

lek. Michał Kowara1,2
prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski1

1I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

2Katedra i Zakład Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski

I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa; e-mail: marcin.grabowski@wum.edu.pl

  • Omówione w artykule wytyczne European Society of Cardiology z 2018 roku stanowią nieocenioną pomoc w opiece nad kobietą w ciąży z chorobą układu sercowo-naczyniowego


Liczba kobiet z chorobą układu sercowo-naczyniowego zachodzących w ciążę sukcesywnie się zwiększa, brakuje jednak dokładnych danych wskazujących na całkowity odsetek chorujących ciężarnych w skali całego świata. Przykładem jest nadciśnienie tętnicze. Szacuje się, że patologie związane z tym schorzeniem wikłają 2-8% wszystkich ciąż w skali globalnej1. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia choroby związane z nadciśnieniem tętniczym w czasie ciąży odpowiadały za 14% wszystkich matczynych zgonów na świecie w latach 2003-2009 (najczęstszą przyczyną zgonów były krwotoki – 27%, a trzecią z kolei stany septyczne – 10,7%)2. Warto dodać, że zgon matczyny definiowany był jako zgon kobiety w trakcie ciąży i do 42 dnia po rozwiązaniu, z wykluczeniem zgonów wskutek wypadków.

Istotnymi chorobami układu sercowo-naczyniowego wikłającymi ciążę są również kardiomiopatie, choroby tętnic wieńcowych, wady zastawkowe, nadciśnienie płucne, patologie aorty, zaburzenia rytmu serca oraz powikłania zakrzepowo-zatorowe (te ostatnie stanowią przyczynę 3,2% wszystkich matczynych zgonów w skali świata). Według danych z francuskiego rejestru z lat 2006-2009 odsetek ciężarnych hospitalizowanych na oddziałach intensywnej terapii wynosił 3,6% spośród wszystkich kobiet w ciąży (najczęstszą przyczyną był krwotok – 34,2%, następnie były to choroby związane z nadciśnieniem tętniczym – 22,3%, choroby układu krążenia – 8%, w tym choroby serca – 4,6%)3.

Trzeba podkreślić, że opieka nad kobietą w ciąży jest jednocześnie opieką nad jej rozwijającym się dzieckiem, pamiętając jednocześnie, że dobrostan matki jest warunkiem sine qua non prawidłowego rozwoju dziecka. Przedstawione w niniejszym artykule wytyczne European Society of Cardiology (ESC) z 2018 roku stanowią nieocenioną pomoc w opiece nad kobietą w ciąży z chorobą układu sercowo-naczyniowego4.

Prowadzenie ciąży u pacjentki z chorobą układu sercowo-naczyniowego

Ciąża stanowi wyzwanie dla układu sercowo-naczyniowego kobiety z uwagi na wzrost pojemności minutowej serca (szczytowa wartość we wczesnym okresie trzeciego trymestru, wzrost pojemności minutowej o 31% w stosunku do wartości u kobiet niebędących w...

Ryzyko powikłań u potomstwa jest ściśle powiązane z ryzykiem incydentów sercowo-naczyniowych u matek. Kobiety z chorobą zaliczoną do klasy ryzyka II-III, III oraz IV wg mWHO powinny być pod opieką wielodyscyplinarnego zespołu, tzw. kardiogrupy dla...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Prowadzenie ciąży u pacjentki z chorobą układu sercowo-naczyniowego

Ciąża stanowi wyzwanie dla układu sercowo-naczyniowego kobiety z uwagi na wzrost pojemności minutowej serca (szczytowa wartość we wczesnym okresie trzeciego trymestru, [...]

Wybrane patologie układu sercowo-naczyniowego w czasie ciąży

Nadciśnienie płucne, definiowane jako średnie ciśnienie w tętnicy płucnej (PAP) ≥25 mmHg podczas cewnikowania prawej połowy serca, stanowi istotny czynnik obciążający [...]

Wybrane patologie układu sercowo-naczyniowego w czasie ciąży – zalecenia

Wybrane zalecenia dotyczące postępowania u ciężarnych z chorobą układu sercowo-naczyniowego przedstawiono w tabeli 4.

Podsumowanie

Ciężarna z chorobą serca wymaga szczególnej opieki zarówno ginekologa-położnika, jak i kardiologa. Ważne, aby prawidłowo oszacować ryzyko wystąpienia powikłań oraz wdrożyć [...]

Do góry