Temat numeru

Pacjent z migotaniem przedsionków i niedokrwiennym udarem mózgu

dr hab. n. med. Anetta Lasek-Bal

Klinika Neurologii, Wydział Nauk o Zdrowiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Anetta Lasek-Bal

Klinika Neurologii, WNoZ Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

ul. Ziołowa 45/47, 40-635 Katowice; e-mail: abal@sum.edu.pl

  • Sercopochodny mechanizm niedokrwienia mózgu wyróżnia się rozległym uszkodzeniem narządu – nierzadko wieloogniskowym – i jest związany z gorszym rokowaniem
  • Dążenie do utrzymania rytmu zatokowego i przeciwdziałanie konwersji napadowego do przetrwałego migotania przedsionków mogą zminimalizować negatywne skutki udaru mózgu

Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) jest modyfikowalnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu, który jest ok. 5-krotnie częstszy u pacjentów z AF w porównaniu z osobami nieobciążonymi arytmią1. Wśród chorych z AF zarówno zagrożenie udarem mózgu, jak i postać fenotypowa jego niedokrwienia są zróżnicowane. W stratyfikacji ryzyka udaru lub przemijającego niedokrwienia mózgu (TIA – transient ischemic attack) analizuje się parametry demograficzno-kliniczne (wiek, płeć, wielochorobowość) oraz stężenie wybranych biomarkerów2,3. Czynnikami najsilniej oddziałującymi są starszy wiek i przebyty wcześniej udar mózgu.

Sercopochodny mechanizm niedokrwienia mózgu wyróżnia się rozległym uszkodzeniem narządu – nierzadko wieloogniskowym – i jest związany z poważnym rokowaniem dotyczącym przeżycia ostrego okresu choroby, ryzyka nawrotu udaru oraz odzyskania sprawności i samodzielności pacjenta. Postępowanie z pacjentem, który doznał udaru mózgu związanego z migotaniem przedsionków, bywa wyzwaniem zarówno w ostrej, jak i przewlekłej fazie choroby.

Doustna terapia antykoagulacyjna (OAT – oral anticoagulant therapy) stosowana u chorego z AF może wykluczyć leczenie przyczynowe ostrego udaru mózgu, czyli trombolizę i/lub trombektomię mechaniczną, zmniejszając tym samym szansę na skuteczne leczenie choroby neurologicznej. Bezpieczna inicjacja antykoagulacji we wtórnej profilaktyce udaru mózgu u chorego z AF wymaga dokładnej analizy jego profilu neurologiczno-radiologicznego.

Warto podkreślić, że ryzyko nawrotu udaru niedokrwiennego jest największe w ciągu roku od incydentu i szacowane na poziomie 15% (2,5 razy większe w porównaniu z pacjentami bez udaru w wywiadzie)4. Co interesujące, chorzy z AF, którzy przebyli udar krwotoczny, są obarczeni zwiększonym ryzykiem zarówno udaru krwotocznego, jak i niedokrwiennego, co wynika najpewniej ze wspólnych czynników ryzyka dla obu postaci udaru mózgu.

Omówienie

Mechanizm zatorowego uszkodzenia mózgu u pacjentów z AF nie jest dokładnie poznany. Wskazuje się na znaczenie zjawisk elektromechanicznych i udział substratu przedsionkowego. Brak wyraźnego związku czasowego między zaburzeniami rytmu a incydentem ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Postępowanie

Postępowanie w ostrej fazie udaru mózgu jest niezależne od jego przyczyny i obecność AF nie wpływa na wybór metody leczenia. W [...]

Podsumowanie

Chorzy ze zdiagnozowanym migotaniem przedsionków, niezależnie od rodzaju i czasu trwania zaburzeń rytmu, wymagają oceny ryzyka udaru, jego nawrotu i powikłań [...]
Do góry