Nie przejdzie bez echa

Jak zrozumieć funkcję skurczową lewej komory?

dr n. med. Barbara Lichodziejewska1
prof. dr hab. n. med. Olga Trojnarska2

1Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo-Zatorowej, Warszawski Uniwersytet Medyczny

2I Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Olga Trojnarska

I Klinika Kardiologii

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań

e-mail: olgatroj@wp.pl

  • Parametry oceny funkcji skurczowej lewej komory
  • Analiza funkcji skurczowej w różnych sytuacjach klinicznych
  • Znaczenie badania echokardiograficznego w rozpoznawaniu zespołu małego rzutu i wstrząsu


Analiza funkcji skurczowej lewej komory (LV – left ventricle) jest jednym z ważniejszych zadań badania echokardiograficznego.

Istnieje wiele parametrów służących przedstawieniu funkcji skurczowej za pomocą echokardiografii. Jednym z podstawowych (i jednocześnie najczęściej używanym) jest ocena frakcji wyrzutowej. Nie mniej ważne jest obliczanie objętości wyrzutowej. Ponadto za pomocą echokardiografii można obliczyć dp/dt, czyli szybkość narastania ciśnienia w LV w czasie skurczu izowolumetrycznego, a także frakcję skracania oraz policzyć odkształcenie (strain) LV. Badanie echokardiograficzne pozwala zarówno na określenie globalnej funkcji skurczowej, jak i analizę kurczliwości poszczególnych segmentów ścian LV. Wskaźnikiem liczbowym używanym w tym wypadku jest WMSI (wall motion score index).

W artykule postaramy się krótko przedstawić najważniejsze informacje dotyczące każdego z wyżej wymienionych wskaźników oraz dokładniej omówić istotę zagadnienia, czyli rozumienie kliniczne parametrów echokardiograficznych.

Parametry oceny funkcji skurczowej lewej komory

Ruch mięśnia LV w czasie skurczu jest rotacyjny i można przyrównać go do ruchu, jaki wykonują dłonie zaciśnięte na mokrym ręczniku w czasie jego wyżymania. Podstawa LV wykonuje ruch zgodny z ruchem wskazówek zegara i obraca się w kierunku przeciwnym do okolicy koniuszka serca. Istnieją dwa okresy fazy skurczu mięśnia komory. Pierwszy, skurcz izowolumetryczny, jest czasem, kiedy zwiększa się napięcie mięśnia, ale nie zmniejsza się objętość jamy LV, ponieważ obie zastawki, aortalna i mitralna, są zamknięte. Wzrasta wtedy ciśnienie wewnątrz jamy LV, które powoduje otwarcie zastawki aortalnej. Po jej otwarciu następuje drugi okres skurczu – wyrzut krwi z LV1,2.

Wskaźnikiem funkcji skurczowej mierzonym w badaniu inwazyjnym, który określa szybkość narastania ciśnienia w jamie LV wskutek wzrostu napięcia mięśnia w czasie skurczu izowolumetrycznego, jest dp/dt. W badaniu echokardiograficznym parametr ten można obliczyć wtedy, gdy jest obecna fala zwrotna przez zastawkę mitralną, dająca pełne, dobrze obrysowane spektrum echokardiograficzne w ocenie dopplerem wiązki ciągłej. Przyjęto, że pomiar czasu, jaki upływa pomiędzy prędkością fali 1 m/s a prędkością 3 m/s, daje oczekiwaną wartość dp/dt, wyrażoną w mmHg/s (ryc. 1)3,4.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ocena funkcji skurczowej w różnych sytuacjach klinicznych

Jak wspomniano, najczęściej używanymi i najbardziej miarodajnymi parametrami oceny funkcji skurczowej LV są frakcja wyrzutowa i objętość wyrzutowa. Należy zwrócić uwagę, [...]

Znaczenie echokardiografii w rozpoznawaniu zespołu małego rzutu i wstrząsu

Klasyczny podział rodzajów wstrząsu obejmuje: wstrząs hipowolemiczny, dystrybucyjny, kardiogenny i obturacyjny15. Każdy z nich można i trzeba rozpatrywać od strony parametru [...]

Podsumowanie

Wielkość objętości wyrzutowej LV jest kluczową informacją, którą można uzyskać z badania echokardiograficznego przy ocenie funkcji skurczowej LV, przyczyn niewydolności serca, [...]

Do góry