Dane dotyczące głównych przyczyn zgonów, opublikowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO – World Health Organization), nie pozostawiają złudzeń – choroby niezakaźne są częstszą przyczyną śmierci na świecie niż wszystkie choroby zakaźne ujmowane łącznie. W pierwszej niechlubnej dziesiątce najczęstszych przyczyn zgonów aż siedem to choroby niezakaźne, a wśród nich:

• choroba niedokrwienna serca
• udar mózgu
• przewlekła obturacyjna choroba płuc
• nowotwory tchawicy, oskrzeli i płuc
• choroba Alzheimera i inne otępienia
• cukrzyca
• choroby nerek.

Większość z tych jednostek chorobowych stanowi powikłanie m.in. nieprawidłowego trybu życia. Prowadzi on do rozwoju nadwagi i otyłości, zaburzeń gospodarki lipidowej i węglowodanowej, a w konsekwencji miażdżycy i uszkodzeń narządowych, takich jak zawał serca lub udar mózgu. Dodatkowym istotnym czynnikiem ryzyka jest palenie tytoniu będące główną przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc oraz nowotworów układu oddechowego, wpływające również negatywnie na układ sercowo-naczyniowy i funkcję nerek.

Powyższy trend wymaga od profesjonalistów ochrony zdrowia sprawnej, szybkiej i skutecznej reakcji obejmującej zarówno poradnictwo w zakresie postępowania niefarmakologicznego, jak i wdrożenie farmakoterapii pozwalającej osiągnąć zalecone cele terapeutyczne redukujące ryzyko zgonu, w tym cele lipidowe¹.

Epidemiologia

Zaburzenia gospodarki lipidowej są uznawane za najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Dane NCD-RisC (Non-Communicable Diseases Risk Factor Collaboration), opublikowane w 2020 r. na łamach czasopisma „Nature”, obejmujące badania wśród ponad 100 mln osób powyżej 18 r.ż., wskazują, że średnie stężenie cholesterolu całkowitego (TC – total cholesterol) wśród mężczyzn wynosiło 4,5 mmol/l (174 mg/dl), a wśród kobiet 4,6 mmol/l (177,9 mg/dl). Średnie stężenie cholesterolu frakcji nie-HDL (high-density lipoproteins – lipoproteiny o wysokiej gęstości) wynosiło 3,3 mmol/l (127,6 mg/dl), analogicznie u obu płci. Gdy zestawi się te wartości z celami terapeutycznymi leczenia hipolipemizującego, nie ulega wątpliwości, że pacjenci w większości tych celów nie osiągają (zwłaszcza że podane wyżej dane mają charakter uśredniony).