Obesitologia

Nowe leki w leczeniu otyłości

prof. dr hab. n. med. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz

Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedra Patofizjologii, Wydział Nauk Medycznych, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz

Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości,

Katedra Patofizjologii, Śląski Uniwersytet Medyczny

ul. Medyków 18, 40-728 Katowice

e-mail: molszanecka@sum.edu.pl

  • W terapii otyłości można rozważyć zastosowanie trzech leków – dwóch analogów GLP1 (liraglutydu, samaglutydu) oraz połączenia bupropionu z naltreksonem
  • Terapia otyłości powinna się opierać przede wszystkim na zmianie nawyków żywieniowych, zwiększeniu aktywności fizycznej i na terapii behawioralnej, ewentualnie psychoterapii. Farmakoterapia jest postępowaniem wspomagającym leczenie otyłości
  • W wyborze optymalnego sposobu leczenia otyłości główną rolę odgrywa właściwe rozpoznanie przyczyny tej choroby


Farmakoterapia stanowi jeden z elementów leczenia otyłości, a jej rolą jest ułatwienie choremu wprowadzenia zmian nawyków żywieniowych. Nie ma leków leczących otyłość i nie powinniśmy oczekiwać, że wypisując receptę i nie wdrażając innych niezbędnych elementów jej leczenia, takich jak zmiana nawyków żywieniowych, zwiększenie aktywności fizycznej, terapia behawioralna czy w niektórych przypadkach psychoterapia, uzyskamy cel, czyli długotrwałą redukcję masy ciała i poprawę stanu zdrowia oraz jakości życia chorego. Należy również podkreślić konieczność indywidualnego doboru farmakoterapii na podstawie mechanizmów działania leków i pierwotnej przyczyny powodującej nadmierne spożywanie pokarmów1,2.

Możliwości farmakologicznego wspomagania leczenia otyłości

W Unii Europejskiej obecnie dostępne są trzy grupy leków wspomagających leczenie otyłości:

  • syntetyczna pochodna lipostatyny, hamująca działanie lipaz żołądkowo-jelitowych, a w konsekwencji zmniejszająca wchłanianie w jelicie tłuszczów spożytych z pokarmem o około 30% – orlistat
  • zwiększający i wydłużający uczucie sytości oraz hamujący odczuwanie apetytu preparat złożony zawierający chlorowodorek bupropionu i chlorowodorek naltreksonu o przedłużonym uwalnianiu
  • zmniejszające uczucie głodu i zwiększające uczucie sytości długo działające analogi glukagonopodobnego peptydu typu 1 (GLP1 – glucagon-like peptide 1) – liraglutyd i semaglutyd.

Zgodnie z charakterystykami leczniczymi wszystkich tych leków wskazaniem do ich stosowania jest:

  • otyłość diagnozowana na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI – body mass index) >30 kg/m2
  • nadwaga BMI >27 kg/m2 i występujące co najmniej jedno powikłanie otyłości, takie jak stan przedcukrzycowy, cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze czy dyslipidemia.

Należy podkreślić, że wszystkie te leki są zalecane do stosowania wraz z dietą o obniżonej wartości energetycznej i zwiększoną aktywnością fizyczną.

Wymienione powyżej grupy leków mają to samo wskazanie do stosowania, ale różne mechanizmy działania. Czy zatem wszystko jedno, który z tych leków zastosujemy u chorego na otyłość? Tak mogłoby wynikać z kryteriów włączenia do przeprowadzanych badań...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Preparat złożony zawierający chlorowodorek bupropionu i chlorowodorek naltreksonu o przedłużonym uwalnianiu

Preparat złożony zawiera w jednej tabletce 90 mg chlorowodorku bupropionu i 8 mg chlorowodorku naltreksonu o przedłużonym uwalnianiu.

Długo działające analogi receptora GLP1

Glukagonopodobny peptyd typu 1 jest hormonem przewodu pokarmowego wydzielanym przez komórki L jelita krętego i dystalnej części okrężnicy. Proces ten jest stymulowany [...]

Leki wspomagające leczenie otyłości a ryzyko kardiometaboliczne

W badaniach klinicznych jest podkreślany niejako bezpośredni wpływ stosowanego leku na parametry kardiometaboliczne. W żadnym badaniu nie korygowano uzyskanych zmian w zakresie tych parametrów [...]

Leki wspomagające leczenie otyłości a chorzy z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym

Należy wspomnieć, że zarówno Food and Drug Administration (FDA), jak i European Medicines Agency (EMA) wymagają potwierdzenia bezpieczeństwa stosowania leków wspomagających leczenie otyłości. [...]

Czy pierwszorzędowym celem leczenia otyłości jest szybka utrata znacznej liczby kilogramów?

W powszechnym użyciu, niestety również w środowisku medycznym, nadal jest słowo „odchudzanie” w odniesieniu do chorych na otyłość. Odchudzanie to utrata jak największej liczby [...]

Główne kryterium indywidualnego doboru farmakoterapii wspomagającej leczenie otyłości

Chorzy na otyłość stanowią heterogenną grupę różniącą się pod względem pierwotnej przyczyny rozwoju choroby, stopnia jej zaawansowania, występujących powikłań i ich liczby [...]

Politerapia w farmakologicznym leczeniu otyłości

W polskich wytycznych z 2020 r. po raz pierwszy zarekomendowano stosowanie politerapii z wykorzystaniem preparatu złożonego zawierającego bupropion i naltrekson oraz analogu GLP11. Trudno czasem [...]

Podsumowanie

Celem leczenia otyłości nie jest szybka i znaczna utrata masy ciała, tylko eliminowanie przyczyny rozwoju tej choroby, powolna, ale trwała redukcja masy [...]

Do góry