Temat numeru

Pułapki interpretacyjne zapisu EEG w diagnostyce i rozpoznawaniu padaczki

lek. Magdalena Konopko1
dr hab. n. med. Rafał Rola, prof. WIML1,2

1I Klinika Neurologiczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa

2Klinika Neurologii, Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Rafał Rola, prof. WIML, I Klinika Neurologiczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa, e-mail: rrola@wiml.waw.pl

Elektroencefalografia jest pomocnym narzędziem w diagnostyce i terapii padaczki, jednak błędna interpretacja zapisu elektroencefalograficznego może opóźnić ustalenie właściwego rozpoznania lub spowodować włączenie leczenia w przypadkach, które go nie potrzebują.

Wprowadzenie

Elektroencefalografia (EEG) jest ważnym narzędziem diagnostycznym, które może być przydatne w diagnostyce padaczki – często pozwala określić zespół padaczkowy. Jednak interpretacja wyłącznie zapisu EEG, bez korelacji z obrazem klinicznym, nie może służyć do ustalania lub kwestionowania rozpoznania padaczki. Nieprawidłowości w zapisie EEG stwierdza się w przebiegu wielu innych chorób układu nerwowego. Co więcej, u licznych pacjentów z padaczką w badaniu EEG wykonywanym w okresie międzynapadowym nie rejestruje się zmian, natomiast u osób bez takiego rozpoznania można stwierdzić zmiany padaczkopodobne mimo braku choroby. Aby właściwie wykorzystywać zapis EEG w procesie diagnostycznym padaczki, należy poznać jego ograniczenia oraz czynniki, które mogą zaburzać jego właściwą interpretację.

Kiedy wykonywać EEG?

Interpretując zapis EEG, przede wszystkim trzeba wiedzieć, w jakim celu badanie zostało zlecone przez lekarza kierującego, na jakie pytanie ma odpowiedzieć lub jaki problem kliniczny rozwiązać. Podstawowym wskazaniem jest potwierdzenie lub wykluczenie zaburzeń czynności bioelektrycznej ośrodkowego układu nerwowego (OUN), np. w przebiegu padaczki. W warunkach oddziałów neurologicznych równie częstym wskazaniem są stany padaczkowe czy przedłużające się zaburzenia świadomości, zwłaszcza u osób z organicznym uszkodzeniem OUN, np. w przebiegu udaru (niedokrwiennego lub krwotocznego), guza czy zapalenia mózgu. EEG jest bardzo przydatnym narzędziem w wykrywaniu niedrgawkowych stanów padaczkowych (NCSE – nonconvulsive status epilepticus) oraz monitorowaniu skuteczności terapii stosowanej w stanie padaczkowym, zwłaszcza z wykorzystaniem anestetyków. Podejrzenie encefalopatii, otępienie (szczególnie szybko postępujące), zaburzenia snu czy zaburzenia ruchowe w trakcie snu to także uzasadnione powody kierowania chorych na badanie EEG (choć w przypadku zaburzeń występujących w czasie snu lepszym rozwiązaniem diagnostycznym wydaje się wideo-EEG). Niekiedy badanie EEG bywa wykorzystywane w procesie orzekania śmierci mózgu, aby wykazać ustanie czynności elektrycznej.

Niestety, występowanie napadowych przejściowych objawów neurologicznych jest szeroko interpretowane i na badanie EEG kierowani są również pacjenci np. z bólami głowy, a więc także z napadowymi przejściowymi objawami o najczęściej podobnej morfolog...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Kiedy wykonywać EEG?

Interpretując zapis EEG, przede wszystkim trzeba wiedzieć, w jakim celu badanie zostało zlecone przez lekarza kierującego, na jakie pytanie ma odpowiedzieć [...]

Czynniki wpływające na interpretację zapisu EEG

Na prawdopodobieństwo wykrycia nieprawidłowości w badaniu EEG ma wpływ kilka czynników niezwiązanych bezpośrednio z techniką samego badania.4 Należą do nich: 1. [...]

Zmiany padaczkopodobne będące wariantami normy

Na interpretację zapisu EEG często wpływają zmiany, które swoją morfologią mogą przypominać grafoelementy napadowe, a które nie mają znaczenia klinicznego i [...]

Wpływ hiperwentylacji i fotostymulacji na zapis – pułapki interpretacyjne

Hiperwentylacja – obok fotostymulacji i badania po bezsennej nocy – jest najczęstszą metodą aktywacyjną, którą stosuje się do wzmocnienia nieprawidłowości rejestrowanych [...]

Podsumowanie

EEG jest ważnym narzędziem diagnostycznym, które – jeśli zostanie dobrze wykorzystane – może pomóc w rozpoznaniu padaczki, pozwolić na rozróżnienie jej [...]

Do góry