Zaburzenia snu a ryzyko wystąpienia udaru mózgu
dr n. med. Aleksandra Wierzbicka-Wichniak
- Zmiany czasu trwania lub ciągłości snu spowodowane zaburzeniami oddychania w trakcie snu, bezsennością, zaburzeniem rytmu czuwanie–sen lub okresowymi ruchami kończyn w czasie snu są czynnikami zwiększającymi ryzyko chorób naczyniowych, w tym udaru mózgu
- Właściwe rozpoznanie i leczenie zaburzeń snu mogą zmniejszyć ryzyko chorób naczyniowych mózgu
Udar mózgu jest jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności i zgonu na całym świecie. Prewencja udaru mózgu polega na modyfikowaniu znanych czynników jego ryzyka, do których należą: nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, cukrzyca, palenie papierosów, brak aktywności fizycznej, niewłaściwa dieta1. Na uwagę zasługuje również rola snu fizjologicznego w profilaktyce chorób naczyniowych. Wiele badań obserwacyjnych wskazuje zaburzenia snu, zwłaszcza zaburzenia oddychania związane ze snem, jako czynnik ryzyka wystąpienia udaru mózgu2.
Sen stanowi jedną z integralnych potrzeb fizjologicznych człowieka. Jest procesem zmiennym, przebiegającym cyklicznie. Prawidłowy sen człowieka składa się z 3-6 cykli snu NREM–REM. Sen NREM (non-rapid eye movement sleep), począwszy od snu płytkiego (stadium N1) przez stadium N2 do snu głębokiego, wolnofalowego (stadium N3), stanowi 75-80% czasu snu nocnego. W czasie snu NREM, najwyraźniej podczas snu wolnofalowego, dochodzi do spadku funkcji układu współczulnego, zwiększona aktywność baroreceptorów prowadzi do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi i czynności serca. Każdy cykl snu jest zakończony okresem snu REM (rapid eye movement sleep). Sen REM stanowi 20-25% całkowitego czasu snu. W czasie tego stadium snu dochodzi do destabilizacji funkcji układu wegetatywnego, nagłych wzrostów aktywności współczulnej prowadzących do wzrostu ciśnienia tętniczego i czynności serca. Podczas snu REM rośnie ryzyko niedokrwienia serca i zaburzeń rytmu serca3.
Skrócenie czasu snu, wywołane jego deprywacją, bezsennością lub pracą zmianową, może niekorzystnie wpływać na kardioprotekcyjne funkcje snu wolnofalowego. Z kolei zakłócenie ciągłości snu, obserwowane w zaburzeniach oddychania związanych ze snem, ...
Zaburzenia oddychania w czasie snu
Zaburzeniem snu, które najczęściej jest wiązane ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, w tym udaru mózgu, jest zespół obturacyjnego bezdechu podczas snu (OSA – obstructive sleep apnea). W tym zaburzeniu dochodzi do powtarzającego się...
Zmiany długości snu nocnego
Optymalna długość snu nocnego dla większości osób dorosłych wynosi 7-8 godzin, przy czym zapotrzebowanie na sen jest indywidualne. Zarówno zbyt krótki, jak i zbyt długi sen zwiększają ryzyko wystąpienia udaru mózgu14.
