Przemijający incydent niedokrwienny mózgu (TIA – transient ischemic attack) jest związany z dysfunkcją mózgu w ograniczonym obszarze wskutek niedokrwienia spowodowanego regionalnym zmniejszeniem przepływu krwi. Rozpoznanie TIA jest ważne, a wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe, ponieważ 20% chorych z udarem niedokrwiennym doświadcza TIA w ciągu godzin lub dni poprzedzających udar.

Definicja

Przemijające niedokrwienie mózgu zostało pierwotnie zdefiniowane jako nagły początek trwających <24 godzin ogniskowych objawów neurologicznych spowodowanych przejściowym spadkiem przepływu krwi skutkującym niedokrwieniem mózgu. Termin miał na celu odróżnienie niedokrwienia niepowodującego trwałego uszkodzenia mózgu od dokonanego zawału mózgu. Ta klasyczna, oparta na czasie trwania i wprowadzona jeszcze w latach 60. ubiegłego wieku definicja została zmieniona, kiedy zaobserwowano, że nawet u 30-50% chorych z objawami TIA trwającymi krócej niż dobę stwierdza się dokonane ognisko udarowe przy obrazowaniu metodą rezonansu magnetycznego (MR) oraz że do trwałego uszkodzenia mózgu może dojść nawet wówczas, gdy ogniskowe objawy neurologiczne trwają krócej niż godzinę¹. Od 2009 r. obowiązuje definicja tkankowa, określająca TIA jako krótkotrwały (zwykle kilku-kilkunastominutowy), utrzymujący się <24 godzin epizod zaburzeń neurologicznych spowodowany ogniskowym niedokrwieniem mózgu, rdzenia kręgowego lub siatkówki, który nie prowadzi do żadnych zmian morfologicznych w badaniach neuroobrazowych². Według tej definicji granica czasowa różnicująca dotychczas objawy kliniczne udaru od TIA staje się mniej istotna niż wyniki badań obrazowych ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Dlatego American Heart Association/American Stroke Association (AHA/ASA) dopuszczają również, aby w ciągu pierwszej doby od wystąpienia nagłych objawów ogniskowego uszkodzenia OUN o naczyniowym podłożu i do momentu przeprowadzenia diagnostyki neuroobrazowej alternatywnie stosować termin „ostry incydent mózgowo-naczyniowy” (acute cerebrovascular accident), uwzględniający zarówno wczesne objawy TIA, jak i możliwy ostatecznie dokonany udar mózgu. W przypadku przemijających w ciągu 24 godzin objawów i stwierdzenia odpowiedzialnego świeżego ogniska niedokrwienia w badaniach obrazowych rozpoznaje się zawał mózgu z przemijającymi objawami neurologicznymi³.