Nowe wskazania i możliwości ablacyjnego leczenia zmian przerzutowych do OUN

dr n. med. Łukasz Kuncman
prof. dr hab. n. med. Jacek Fijuth

Zakład Radioterapii, Katedra Onkologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr n. med. Łukasz Kuncman

Zakład Radioterapii, Katedra Onkologii,

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Paderewskiego 4, 93-509 Łódź

e-mail: lukasz.kuncman@umed.lodz.pl

  • Według wytycznych National Comprehensive Cancer Network radioterapia stereotaktyczna jest preferowaną, w stosunku do leczenia zabiegowego, formą leczenia miejscowego w przypadku bezobjawowych/skąpoobjawowych zmian przerzutowych położonych w strukturach głębokich, szczególnie o małej objętości
  • Zalety przeznaczonych do radioterapii stereotaktycznej akceleratorów liniowych typu CyberKnife® i urządzeń Gamma Knife®


Na podstawie badań populacyjnych objawowe zmiany przerzutowe mózgowia stwierdza się u 8-10% chorych na nowotwory. W badaniach autopsyjnych natomiast zmiany te występują nawet u 1/4 chorych1,2. W ostatnich kilkunastu latach czas przeżycia pacjentów z chorobami nowotworowymi się wydłużył. Zastosowanie skutecznego leczenia systemowego (celowanego, immunoterapii lub cytostatycznego) pozwala na wielomiesięczną, czasami wieloletnią kontrolę choroby w stadium rozsiewu. W tym kontekście efektywne leczenie miejscowe zmian przerzutowych mózgowia może być kluczowe dla tej grupy chorych.

Radiochirurgia stereotaktyczna i stereotaktyczna radioterapia frakcjonowana

Radioterapia stereotaktyczna obok chirurgii jest radykalną formą leczenia miejscowego zmian przerzutowych do ośrodkowego układu nerwowego. Skuteczność radiochirurgii i resekcji chirurgicznej charakteryzuje się podobną częstością wznów miejscowych3. Lepsza wczesna kontrola miejscowa była obserwowana przy zastosowaniu radiochirurgii, różnica ta przesuwała się na korzyść chirurgii w obserwacji trwającej >9 miesięcy3. Radioterapia stereotaktyczna realizowana w formie jednego seansu radioterapii (frakcji) nazywana jest radiochirurgią stereotaktyczną (SRS – stereotactic radiosurgery). Radioterapia stereotaktyczna realizowana w formie 2-5 frakcji napromieniania nazywana jest stereotaktyczną radioterapią frakcjonowaną (SFRT – stereotactic fractionated radiotherapy). Obie metody są precyzyjnymi formami radioterapii, w których możliwe jest dostarczenie wysokiej dawki promieniowania do obszaru guza nowotworowego z jednoczesną ochroną znajdujących się w pobliżu zdrowych tkanek. Jest to możliwe dzięki odpowiedniemu unieruchomieniu pacjenta za pomocą ramy stereotaktycznej wykonanej z tytanu lub dedykowanej maski z masy termoplastycznej oraz zastosowaniu nowoczesnych technik radioterapii, m.in. wielu wiązek promieniowania lub dynamicznych technik napromieniania.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Radiochirurgia stereotaktyczna i stereotaktyczna radioterapia frakcjonowana

Radioterapia stereotaktyczna obok chirurgii jest radykalną formą leczenia miejscowego zmian przerzutowych do ośrodkowego układu nerwowego. Skuteczność radiochirurgii i resekcji chirurgicznej charakteryzuje [...]

Podsumowanie

Radioterapia stereotaktyczna jest referencyjną, obok chirurgii, metodą leczenia zmian przerzutowych w OUN, pozwalającą na uzyskanie bardzo wysokiego odsetka kontroli miejscowej, przy [...]

Do góry