Zmętnienie soczewki, czyli zaćma stwierdzona u pacjentów chorujących przewlekle na cukrzycę, podobnie jak u osób nieobarczonych innymi chorobami systemowymi, wymaga usunięcia. W przypadku zaawansowanej retinopatii cukrzycowej ta najczęściej wykonywana procedura okulistyczna może stać się początkiem poważnych problemów okulistycznych pacjenta, mogących nawet doprowadzić do utraty widzenia. Jak uniknąć niechcianych powikłań?

Cukrzyca a zaćma

Zaćma występuje u chorych na cukrzycę nie tylko 3-5-krotnie częściej niż w populacji zdrowej, ale dodatkowo dotyka osoby w młodszym wieku. Szybszy postęp mętnienia soczewki to nie jedyna patologia związana z cukrzycą. Postępująca neurodegeneracja siatkówki, powodująca ścieńczenie włókien nerwowych, uszkodzenie komórek zwojowych, a tym samym pogorszenie jakości widzenia, to kolejne następstwa. Następne powikłania to zaburzenia filmu łzowego i zmiany w morfologii rogówki^1,2.

Część z powyższych zmian ma charakter nieodwracalny. Aby zminimalizować postęp ocznych uszkodzeń cukrzycowych, nie należy skupiać się jedynie na ich miejscowym leczeniu. Bo czy wielokrotnie powtarzana terapia anty-VEGF zastosowana w leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki jest wystarczająca, aby utrzymać dobrą jakość widzenia, jeżeli samo leczenie cukrzycy i nadciśnienia tętniczego jest nieskuteczne³?

Wielu autorów podkreśla, że usunięcie zaćmy wywołuje wiele zmian biochemicznych w oku. Podwyższenie stężenia cytokin wraz ze znaczącym wzrostem stężenia naczyniowych czynników wzrostu stwierdzono już w pierwszej dobie po usunięciu zaćmy. Nawet do miesiąca po zabiegu obserwowano utrzymywanie się podwyższonego stężenia czynnika wzrostu hepatocytów, interleukiny 1 czy też czynnika wzrostu pochodzącego z nabłonka barwnikowego^1,4,5.

Biorąc pod uwagę tę ostatnią informację, w Śląskim Centrum Leczenia Oczu w Żorach wprowadzono standardy dotyczące m.in. postępowania przed usunięciem zaćmy i przed zabiegami łączonymi w przypadku stwierdzenia ocznych powikłań cukrzycowych. Jednym ze standardów jest przed- lub śródoperacyjne podanie leku z grupy anty-VEGF. Najczęściej stosowanym preparatem z tej grupy jest bewacyzumab, a czas jego podania zależy od stanu oka i rodzaju zaplanowanej operacji.

Rada: zanim rozpoczniesz okulistyczne leczenie zauważalnych na dnie oka zmian cukrzycowych lub wykonasz zabieg operacyjny w tym oku, nie zapominaj, aby w trakcie wywiadu lekarskiego zapytać o stopień kontroli cukrzycy, nadciśnienia tętniczego i ew...