Hipoglikemia u dzieci najczęściej rozpoznawana jest u noworodków, w pierwszych miesiącach życia dziecka oraz u pacjentów między 2 a 8 rokiem życia. U starszych dzieci występuje znacznie rzadziej, zwykle ma związek z zachorowaniem na cukrzycę typu 1.

W warunkach fizjologicznych, dzięki sprawnemu współdziałaniu mechanizmów hiper- i hipoglikemizujących, stężenie glukozy we krwi zarówno po posiłkach, jak i w okresach głodzenia jest utrzymywane w granicach normy, tj. na poziomie 3,3-6,6 mmol/l (60-120 mg/dl)¹.

Definicja

Hipoglikemia to stan obniżonego stężenia glukozy we krwi wynikający z zaburzeń homeostazy glukozy. Niezależnie od wieku pacjenta hipoglikemię rozpoznajemy, gdy stężenie glukozy we krwi wynosi <2,6 mmol/l (<45 mg/dl)².

Progowa wartość glikemii, poniżej której dochodzi do wystąpienia typowych objawów klinicznych, jest indywidualna dla każdego pacjenta i zależy od wielu czynników, np. u noworodków od stanu dojrzałości lub występowania innych patologii. Dzieci zdrowe, z prawidłową urodzeniową masą ciała łatwo adaptują się do małych stężeń glukozy we krwi, natomiast noworodki z ciężką chorobą ogólnoustrojową, wcześniaki lub dzieci z małą urodzeniową masą ciała są wrażliwsze na obniżone stężenie glukozy we krwi i tym samym bardziej narażone na poważne następstwa hipoglikemii. Ponieważ korelacja między stężeniem glukozy we krwi a wystąpieniem objawów klinicznych jest niewielka, sformułowanie precyzyjnej definicji hipoglikemii jest utrudnione, zwłaszcza u najmłodszych dzieci³.

Historycznie hipoglikemię definiowano wyłącznie w aspekcie klinicznym. Hipoglikemia noworodkowa była rozpoznawana tylko w przypadku wystąpienia charakterystycznych objawów klinicznych, takich jak: drgawki, wzmożona potliwość czy śpiączka. Triada Whipple’a, określająca hipoglikemię jako: obecność charakterystycznych objawów klinicznych, współwystępowanie obniżonego stężenia glukozy w surowicy mierzonego czułymi i precyzyjnymi metodami oraz ustępowanie objawów w ciągu kilku minut do godziny po uzyskaniu normoglikemii, nadal jest aktualna w odniesieniu zarówno do dzieci, jak i dorosłych. Obecnie obowiązuje nowa definicja hipoglikemii, według której można ją określić jako:

• obniżenie stężenia glukozy we krwi <–2 SD w odniesieniu do norm populacyjnych
• stan, który wywołuje uruchomienie metabolicznych i hormonalnych mechanizmów adaptacyjnych organizmu
• stan prowadzący do zaburzenia pracy mózgu
• stan, któremu towarzyszą objawy kliniczne związane z obniżeniem stężenia glukozy we krwi⁴.