Standardowe 12-odprowadzeniowe badanie elektrokardiograficzne (EKG) należy do podstawowych nieinwazyjnych metod diagnostycznych. Stanowi uzupełnienie badania podmiotowego i przedmiotowego w codziennej praktyce lekarza rodzinnego i lekarza pediatry. Jest to badanie tanie i łatwo dostępne, często jednak stwarza trudności interpretacyjne ze względu na to, że prawidłowe parametry badania EKG zmieniają się od okresu noworodkowego do wieku dorosłego.

W poniższym artykule zostaną przedstawione podstawowe zasady prawidłowego wykonania badania EKG i jego interpretacji w zależności od wieku pacjenta oraz najczęstsze pediatryczne wskazania do wykonania standardowego 12-odprowadzeniowego badania EKG.

Technika zapisu

Często trudności interpretacyjne lub nieprawidłowa analiza badania EKG są wynikiem błędów technicznych popełnianych w trakcie jego wykonywania. Do najczęstszych należą niewłaściwe umiejscowienie elektrod bądź ich stykanie się ze sobą oraz umieszczenie elektrod nad mięśniami, co prowadzi do powstania licznych artefaktów ruchowych. Aby tego uniknąć, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach.

Badanie powinny przeprowadzać osoby doświadczone w pracy z dziećmi w dobrze ogrzanym pomieszczeniu. Pacjent w trakcie badania powinien leżeć spokojnie na wznak, tak aby kończyny górne nie przylegały do tułowia, a dolne do siebie. Następnie należy prawidłowo założyć elektrody kończynowe i przedsercowe, pamiętając o odpowiedniej kolejności oraz o tym, by sąsiadujące ze sobą elektrody nie stykały się ze sobą. Skóra w miejscu przyłożenia elektrod powinna być odtłuszczona, nie należy ich przykładać na duże mięśnie.

Badanie EKG dziecka może być zapisane na każdym elektrokardiografie, należy jedynie odpowiednio dostosować parametry. Standardowo u pacjentów pediatrycznych wykonuje się zapis z prędkością przesuwu 50 mm/s z cechą 1 cm/mV. Na każdym zapisie EKG należy umieścić dane pacjenta¹.

Zmiany w zapisie EKG w zależności od wieku

Podstawowe zasady interpretacji EKG u dzieci są identyczne jak u dorosłych, jednak zasadnicze zmiany, jakie zachodzą w anatomii i fizjologii układu krążenia od urodzenia do dorosłości, stwarzają konieczność uwzględnienia w opisie tego badania wielu cech charakterystycznych dla okresu dziecięcego, a także ich zmian zachodzących wraz z wiekiem pacjenta.