Meandry psychiatrii

Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny a zmiana cech osobowości i relacji intymnych

Dr n. med. Sławomir Murawiec

Centrum Terapii DIALOG w Warszawie

Adres do korespondencji: Dr n. med. Sławomir Murawiec, Centrum Terapii DIALOG, ul. Stryjeńskich 19/18u, 02-791 Warszawa, e-mail: smurawiec@gmail.com

Ostatnie lata przynoszą szereg badań naukowych na temat efektów wywoływanych przez podawanie leków SSRI, które nie dotyczą jedynie leczenia zaburzenia, z jakim zgłasza się do nas pacjent. Okazuje się, że zmiany wywoływane przez tę grupę leków są bardzo duże – począwszy od ingerencji w automatyczne przetwarzanie informacji, a skończywszy na wpływie na relacje społeczne i intymne. Dlatego warto pamiętać o tym i nie lekceważyć obaw zgłaszanych przez pacjentów.

Proponując leczenie farmakologiczne, psychiatrzy niekiedy znajdują się w trudnej sytuacji. Leki psychotropowe wywołują u pacjentów szereg skojarzeń, często negatywnych, a wśród nich pojawia się także obawa, że „leki zmieniają osobowość”. Chcąc być pewni współpracy z chorym, lekarze najczęściej zaprzeczają takiej możliwości, wskazując, że oddziałują one wyłącznie na objawy zaburzenia, np. depresji. Dysponujemy jednak obecnie wynikami badań naukowych, z których wynika, że niektóre z nich rzeczywiście zmieniają osobowość, a psychiatrzy powinni być tego świadomi.[1] W przypadku leków z grupy SSRI jest to zresztą oczywiste od czasu ich wprowadzenia i słynnej książki Petera Kramera „Wsłuchując się w Prozac”,[2] opisującej doświadczenia kliniczne stosowania fluoksetyny. Tę wiedzę przypieczętowała praca Tanga i wsp. zatytułowana po prostu „Zmiana osobowości w trakcie leczenia depresji”,[1] która swojego czasu wywołała wiele zainteresowania zarówno w środowisku naukowym,[3] jak i w mediach.[4,5sto negatywnych, a wśród nich pojawia się także obawa, że „leki zmieniają osobowość”. Chcąc być pewni współpracy z chorym, lekarze najczęściej zaprzeczają takiej możliwości, wskazując, że oddziałują one wyłącznie na objawy zaburzenia, np. depresji. Dysponujemy jednak obecnie wynikami badań naukowych, z których wynika, że niektóre z nich rzeczywiście zmieniają osobowość, a psychiatrzy powinni być tego świadomi.[1] W przypadku leków z grupy SSRI jest to zresztą oczywiste od czasu ich wprowadzenia i słynnej książki Petera Kramera „Wsłuchując się w Prozac”,[2] opisującej doświadczenia kliniczne stosowania fluoksetyny. Tę wiedzę przypieczętowała praca Tanga i wsp. zatytułowana po prostu „Zmiana osobowości w trakcie leczenia depresji”,[1] która swojego czasu wywołała wiele zainteresowania zarówno w środowisku naukowym,[3] jak i w mediach.[4,5]

Prezentowane poniżej wyniki badań wykraczają poza klasyczny układ, w jakim rozważana jest farmakoterapia w leczeniu depresji, to znaczy kontekst działania leku wobec objawów zespołu psychopatologicznego i wywoływanych przez niego działań niepożąda...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zmiana osobowości

Tang i wsp.[1] wyszli z założenia, że wysoki poziom neurotyczności jest osobowościowym czynnikiem ryzyka odzwierciedlającym poważną część genetycznego ryzyka wystąpienia depresji. [...]

Zmiana przetwarzania informacji

W jakim mechanizmie leki przeciwdepresyjne wywierają ten efekt? Być może po części poprzez zmianę automatycznego sposobu przetwarzania informacji o znaczeniu emocjonalnym. [...]

Konsekwencje w życiu codziennym

Bez trudności można przyjąć założenie, że zmiana osobowości i przetwarzania informacji o znaczeniu emocjonalnym będzie miała swoje konsekwencje dla codziennego życia [...]

Konsekwencje dla relacji intymnych

Jeśli zachodzą tak subtelne i zróżnicowane efekty działania leków w relacjach z osobami wspólnie zamieszkującymi, to co dzieje się w relacji [...]

Podsumowanie

Przeglądając przytoczone wyniki badań, można dostrzec, jak złożone i wielowymiarowe są zmiany wywoływane przez podawanie leków SSRI i na jak wielu [...]
Do góry