Zaburzenia lękowe, do których zalicza się m.in. fobie specyficzne i społeczne, uogólnione zaburzenia lękowe, agorafobię, napady paniki oraz zespół stresu pourazowego, stanowią grupę zaburzeń szeroko rozpowszechnionych. Według raportu WHO[1] w 2015 roku na zaburzenia lękowe cierpiało 3,6 proc. ludności na świecie, czyli ok. 264 mln osób, z czego 14 proc. stanowili mieszkańcy Europy. Wyniki badania przeprowadzonego w Polsce (2009-2012) w ramach projektu EZOP[2] wskazują natomiast, że zaburzeniami lękowymi dotknięte w tym czasie było ok. 10 proc. populacji, czyli 2,5 mln osób.

Powyższe statystyki wskazują, że u znacznej liczby osób „radzenie sobie” z lękiem stanowi centralny punkt codziennego funkcjonowania i spycha na bok część lub wszystkie inne ważne dla jednostki działania. Jednym z możliwych sposobów odniesienia się do powyższego problemu jest zaprzestanie prób „poradzenia sobie” z lękiem, które proponuje terapia akceptacji i zaangażowania (acceptance and commitment therapy – ACT), stworzona na początku lat 80. przez Stevena C. Hayesa, Kirka D. Strosahla oraz Kelly’ego G. Wilsona.

Założenia ACT

ACT stanowi nurt należący do tzw. trzeciej fali terapii poznawczo-behawioralnych, kładących nacisk na kontekst i funkcje analizowanych w terapii zjawisk oraz wykorzystujących oparte na doświadczeniu metody pracy z pacjentem.[3] Do grupy tej należą także m.in. terapia dialektyczno-behawioralna (dialectical behavior therapy – DBT), psychoterapia oparta na analizie funkcjonalnej (functional analytic psychotherapy – FAP) oraz terapia poznawcza oparta na uważności (mindfulness-based cognitive therapy – MBCT).

Terapia akceptacji i zaangażowania opiera się na dwóch elementach teoretycznych. Pierwszym jest teoria ram relacyjnych (relational frame theory – RFT),[4] będąca rozwinięciem radykalnego behawioryzmu Burrhusa F. Skinnera i wyjaśniająca, w jaki spo...