W ostatnich latach znacząco wzrasta występowanie objawów depresji wśród chłopców i dziewcząt w okresie adolescencji, z negatywnymi następstwami w zakresie przystosowania społecznego, osiągnięć edukacyjnych, a także ze znacznym ryzykiem samobójstwa. Jakość relacji we wczesnych okresach rozwojowych, narażenie na stres, zaburzona regulacja emocji wydają się istotnymi elementami w złożonej patogenezie choroby.

Epidemiologia

Częstość depresji w populacji ogólnej według różnych źródeł wynosi 5-7%^1-3. Odsetek występowania objawów depresji u dzieci w większości badań kształtuje się na poziomie ok. 1%³. Jej ryzyko gwałtownie wzrasta, gdy u dzieci rozpoczyna się okres dojrzewania. Badania przeprowadzone w 11 krajach na próbie ponad 12 tys. młodzieży w ramach projektu SEYLE (Saving and Empowering Young Lives in Europe) wykazały występowanie objawów depresji u 10,5% nastolatków. Odsetek badanych, u których poziom objawów nie spełniał progu diagnostycznego (depresja podprogowa), wynosił 29,2%⁴.

Inne wieloletnie badania prowadzone wśród młodzieży USA wskazują na tendencję wzrostową występowania epizodów dużej depresji (MDD – major depressive disorder) wśród nastolatków i młodych dorosłych – z 8,7 (2005 r.) do 11,3-12,5% (2014 i 2015 r.)^5,6.

Klasyfikacja

Depresja w szerokim ujęciu dotyczy stanów klinicznych, których wspólną cechę stanowią zmiany nastroju, a dominującymi objawami są: smutek, upośledzona zdolność do przeżywania radości określana mianem anhedonii, uczucie pustki, drażliwość. Towarzyszące zmiany poznawcze oraz somatyczne mogą w znaczący sposób wpływać na proces edukacji, aktywność fizyczną, możliwość odpowiedniego funkcjonowania w życiu społecznym. Zakres zaburzeń depresyjnych wykazuje pewien stopień podobieństwa w obszarze podstawowych objawów, ale mogą one różnić się między sobą okresem wystąpienia, czasem trwania i etiopatogenezą. Najczęściej uwarunkowane są przez wiele różnych czynników etiologicznych, a dynamika ich rozwoju zależy w dużym stopniu od warunków społecznych oraz indywidualnych czynników rozwojowych.

Grupa zaburzeń depresyjnych w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) została ujęta w kategorii zaburzeń afektywnych7, nato...