Periodontologia

Znaczenie kliniczne biotypu przyzębia – przegląd piśmiennictwa i doświadczenia własne

Lek. dent. Marta Malujda

Dr hab. med. Agnieszka Droździk

Zakład Stomatologii Zintegrowanej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, kierownik: dr hab. med. Katarzyna Grocholewicz, prof. PUM

Adres do korespondencji: Lek. dent. Marta Malujda, e-mail: m.malujda@gmail.com

W pracy przedstawiono dane z piśmiennictwa dotyczące biotypu przyzębia oraz roli, jaką może odgrywać w osiągnięciu satysfakcjonującego wyniku leczenia w wielu dziedzinach stomatologii. Konieczność oceny tkanek miękkich otaczających zęby jest niezwykle istotnym elementem planowania leczenia, co potwierdzają przedstawione opisy trzech przypadków klinicznych, w których zwiększenie wymiarów tkanek miękkich pozwoliło zredukować powikłania leczenia ortodontycznego i zamaskować przebarwione korzenie zębów. Właściwa ocena biotypu umożliwiła także ostateczne prawidłowe ukształtowanie girlandy dziąsłowej.

Biotyp przyzębia – termin wprowadzili Seibert i Lindhe w 1989 roku – w odróżnieniu od biotypu dziąsłowego obejmuje poza grubością dziąsła także kilka powiązanych ze sobą morfologicznych cech przyzębia, kości i zębów.[1] Wspomniani autorzy kategoryzują biotyp przyzębia jako gruby-płaski oraz cienki-wysklepiony.[1] Grube tkanki dziąsłowe są związane z szeroką strefą dziąsła skeratynizowanego, płaską girlandą dziąsłową i grubą architekturą kości. Cienkim tkankom dziąsłowym, występującym u około 25 proc. populacji, towarzyszy natomiast wąska strefa dziąsła skeratynizowanego, wysklepiony kontur dziąsłowy pokrywający cienką blaszkę kostną. W licznych badaniach potwierdzono zależność grubości dziąsła i morfotypu kości oraz wymiarów tkanek zrogowaciałych.[2,3] 

Ocena biotypu przyzębia

W praktyce klinicznej właściwa ocena biotypu przyzębia, a w szczególności grubości dziąsła, jest istotna w planowaniu leczenia w strefie estetycznej, zwłaszcza gdy jest to terapia implantologiczna, bowiem dzięki niej klinicyści mogą także prognozować wyniki leczenia. Szczególną troskę należy wykazać, planując leczenie u pacjentów z cienkim biotypem przyzębia, którego obecność może przeszkodzić w uzyskaniu zadowalających efektów estetycznych.

Oceny biotypu można dokonać, wykorzystując wiele metod (inwazyjnych i nieinwazyjnych). Najprostszą, często stosowaną metodą jest ocena wizualna, której podstawę stanowi znajomość cech typowych dla biotypu cienkiego i grubego.[4] Nie jest to jednak metoda wiarygodna i nie pozwala na rzeczywisty pomiar grubości dziąsła.

Bardzo prostym sposobem, minimalnie inwazyjnym, jest ocena przeźroczystości dziąsła brzeżnego (metoda TRAN). Widoczny zarys sondy wprowadzonej do rowka dziąsłowego centralnie na powierzchni wargowej sugeruje cienki biotyp.[5,6] Do oceny grubości d...

W badaniach są rozbieżności co do klasyfikacji dziąsła bazującej na jego grubości. Niektórzy autorzy uważają, że grube dziąsło to takie, którego wymiar wargowo-językowy przekracza 2 mm.[9] Jednak w praktyce klinicznej w strefie estetycznej bardzo ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Biotyp przyzębia a leczenie stomatologiczne

Dwa podstawowe biotypy przyzębia, charakteryzujące się odmienną architekturą dziąsła i kości, w odmienny sposób reagują na zapalenie, uraz, leczenie odtwórcze, procedury [...]

Przypadek 1 

Pacjentka, 61 lat, skierowana do periodontologa w celu korekty girlandy dziąsłowej w strefie estetycznej. Od lat używała uzupełnienie stałe, które zostało [...]

Przypadek 2

Pacjent, 18 lat, został skierowany do periodontologa z powodu odsłonięcia powierzchni korzenia siekacza dolnego prawego, które pojawiło się w trakcie leczenia [...]

Przypadek 3 

Pacjentka, 32 lata, zgłosiła się z powodu prześwitywania ciemnych korzeni zębów pokrytych koronami metalowo-porcelanowymi. Dodatkowo w badaniu stwierdzono zaburzenie przebiegu girlandy [...]

Podsumowanie

Przedstawione przypadki uzasadniają konieczność znajomości cech biotypów i właściwej klinicznej oceny parametrów tkanek miękkich na etapie planowania leczenia stomatologicznego. Wspomniana ocena [...]
Do góry