Przegląd piśmiennictwa
Jak stosować produkty zielarskie w schorzeniach jamy ustnej?
Dominika Egierska1
Paulina Pietruszka1
Izabela Chruścicka1
Michał Perszke1
Dr n. med. Irena Duś-Ilnicka2
Prof. dr hab. med. Małgorzata Radwan-Oczko2
Niniejsze opracowanie ma na celu przybliżenie aktualnego stanu wiedzy dotyczącej produktów zielarskich wykorzystywanych w leczeniu schorzeń jamy ustnej. Analizie poddano aktualne piśmiennictwo omawiające wykorzystanie siemienia lnianego w patologiach błony śluzowej jamy ustnej, żurawiny i cukru brzozowego w zapobieganiu próchnicy, aloesu i olejku z drzewa herbacianego w redukcji płytki nazębnej lub leczeniu schorzeń przyzębia oraz tymianku jako środka kariostatycznego i przeciwgrzybiczego.
Ziołolecznictwo jako nauka opiera swoje osiągnięcia na produktach zielarskich i lekach ziołowych, do przygotowania których wykorzystywane są elementy roślin uznawanych za szczególnie pożyteczne dla zdrowia człowieka. Dobroczynny oraz toksyczny wpływ działania ziół na organizm człowieka jest badany od wieków, a aktualnie zwiększone zainteresowanie tym obszarem nauki można uznać za efekt nurtu proekologicznego.
Jedno z pierwszych doniesień o terapeutycznym działaniu ziół datowane jest na 1550 rok p.n.e., z którego pochodzi 900 recept roślinnych zawartych w „Papirusie Ebersa” – staroegipskim dziele farmaceutyczno-medycznym. Jak podaje Drozd, spośród zastosowanych w staroegipskich przepisach roślin można wymienić m.in. miętę, czosnek, jaskółcze ziele, piołun, cebulę morską oraz produkty, które będą podstawą niniejszego opracowania – aloes i siemię lniane.[1]
Przyczyną zainteresowania sposobem leczenia z wykorzystaniem ziół jako alternatywą dla farmakoterapii tradycyjnej jest chęć uniknięcia potencjalnej toksyczności leków i wytwarzania oporności na leczenie (np. antybiotykoterapia w stosunku do oporności drobnoustrojów).[2] Leczenie produktami zielarskimi uważa się za bezpieczniejsze i lepiej tolerowane przez pacjenta, jednak mające zrównoważoną siłę działania pozwalającą na uzyskanie pozytywnych efektów terapii.[2] Odnosząc się do maksymy Paracelsusa Dosis facit venenum (To dawka czyni truciznę), należy z uwagą stosować produkty zielarskie w praktyce, ponieważ ilość składników aktywnych może różnić się pomiędzy poszczególnymi zbiorami roślin, w zależności od sposobu przygotowania formuły leczniczej czy formy zbioru roślin.
Poszukiwanie zamienników dla chemioterapeutyków ma znaczenie szczególnie w schorzeniach jamy ustnej, ze względu na małą liczbę produktów farmakoterapii tradycyjnej dostępnych na rynku polskim przeznaczonych do ich leczenia. Jednym z najczęściej st...
Jednym z zagadnień omawianych w tym artykule jest porównanie działania chloroheksydyny i ziół w tych samych schorzeniach, w celu omówienia możliwości zastosowania zamienników ziołowych dla tego preparatu (tab. 1).
