Protetyka

Ziarniniak szczelinowaty

lek. dent. Jarosław Winciorek1
dr n. med. Piotr Fabjański1
dr n. med. Joanna Kunert2

1SPZOZ Centralny Szpital Kliniczny, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, II Poradnia Protetyki Stomatologicznej

2Zakład Stomatologii Zachowawczej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr n. med. Joanna Kunert

Zakład Stomatologii Zachowawczej

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Pomorska 251

92-213 Łódź

  • Omówienie wpływu protezy stomatologicznej na otaczające tkanki miękkie, florę bakteryjną oraz występowanie niepożądanych, patologicznych zmian w jamie ustnej
  • Przedstawienie przypadku wykrycia ziarniniaka szczelinowatego u 69-letniej kobiety, która zgłosiła się w celu wykonania nowych protez osiadających

Mianem stomatopatii protetycznych określa się zmiany patologiczne w tkankach jamy ustnej, których źródłem jest korzystanie z uzupełnień protetycznych. Poza czynnikami infekcyjnymi przyczyną powstawania zmian rozrostowych w jamie ustnej może być również nieprawidłowa konstrukcja protez. Elementem etiologicznym w przypadku opisanym w artykule jest uraz mechaniczny, który prowadzi do powstania zmian patologicznych na błonie śluzowej. Niewłaściwie dopasowana płyta protezy lub niedostatecznie wygładzone obrzeże protezy osiadającej stanowią czynnik urazowy dla błony śluzowej jamy ustnej. Jak wynika z badań naukowych, u pacjentów posiadających nawyk noszenia protez ruchomych nocą zwiększa się ryzyko powstawania zmian w tkankach miękkich1.

Najczęściej występującą stomatopatią wywołaną mechanicznym drażnieniem błony śluzowej przez protezę jest ziarniniak szczelinowaty. Zmiana ta występuje przeważnie w przednim odcinku przedsionka szczęki lub żuchwy. Jak wynika z literatury medycznej, ok. 70% przypadków tej stomatopatii dotyczy kobiet. Może to mieć związek ze statystycznie częstszym użytkowaniem protez ruchomych przez kobiety, które także bardziej systematycznie korzystają z porad stomatologa, co pozwala w większości przypadków wcześniej zdiagnozować występujące u nich zmiany na błonie śluzowej. Niektórzy badacze podkreślają, że na zwiększoną częstość i nasilenie występowania stomatopatii przerostowych mają wpływ takie czynniki jak zmiany hormonalne u kobiet oraz całodobowe użytkowanie protez ruchomych2.

Patomechanizm powstawania zmian o charakterze rozrostowym rozpoczyna się od ciągłego drażnienia błony śluzowej, co powoduje reakcję zapalną. Tkanka łączna w odpowiedzi na stale obecny mikrouraz wytwarza fibroblasty, które produkują kolagen. Makroskopowo w jamie ustnej zmiana jest obserwowana jako rozrost tkanek.

Klinicznie najczęściej widoczna jest uszypułowana, niebolesna wypukłość składająca się z włóknistych fałdów obejmujących płytę protezy w miejscu drażnienia. Fałdy mogą być spoiste lub miękkie, w zależności od ilości zawartej w nich tkanki łącznej....

Opis przypadku

Do gabinetu zgłosiła się 69-letnia kobieta w celu wykonania nowych protez osiadających. W wywiadzie poinformowała, że użytkowane dotychczas od 4 lat protezy utraciły stabilizację. Nie zgłaszała obecności zmian na błonie śluzowej, ponieważ fałdy...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Dyskusja

Najczęstszą metodą terapeutyczną w przypadku ziarniniaka szczelinowatego jest wycięcie zmiany i wykonanie nowych uzupełnień protetycznych po całkowitym zagojeniu się tkanek. Chirurgiczne usunięcie zmian [...]

Podsumowanie

Nieprawidłowo wykonane protezy mogą być przyczyną powstawania ziarniniaków szczelinowatych. Leczeniem z wyboru jest chirurgiczne wycięcie zmian i wykonanie nowych uzupełnień po wygojeniu tkanek. [...]

Do góry