Mianem stomatopatii protetycznych określa się zmiany patologiczne w tkankach jamy ustnej, których źródłem jest korzystanie z uzupełnień protetycznych. Poza czynnikami infekcyjnymi przyczyną powstawania zmian rozrostowych w jamie ustnej może być również nieprawidłowa konstrukcja protez. Elementem etiologicznym w przypadku opisanym w artykule jest uraz mechaniczny, który prowadzi do powstania zmian patologicznych na błonie śluzowej. Niewłaściwie dopasowana płyta protezy lub niedostatecznie wygładzone obrzeże protezy osiadającej stanowią czynnik urazowy dla błony śluzowej jamy ustnej. Jak wynika z badań naukowych, u pacjentów posiadających nawyk noszenia protez ruchomych nocą zwiększa się ryzyko powstawania zmian w tkankach miękkich¹.

Najczęściej występującą stomatopatią wywołaną mechanicznym drażnieniem błony śluzowej przez protezę jest ziarniniak szczelinowaty. Zmiana ta występuje przeważnie w przednim odcinku przedsionka szczęki lub żuchwy. Jak wynika z literatury medycznej, ok. 70% przypadków tej stomatopatii dotyczy kobiet. Może to mieć związek ze statystycznie częstszym użytkowaniem protez ruchomych przez kobiety, które także bardziej systematycznie korzystają z porad stomatologa, co pozwala w większości przypadków wcześniej zdiagnozować występujące u nich zmiany na błonie śluzowej. Niektórzy badacze podkreślają, że na zwiększoną częstość i nasilenie występowania stomatopatii przerostowych mają wpływ takie czynniki jak zmiany hormonalne u kobiet oraz całodobowe użytkowanie protez ruchomych².

Patomechanizm powstawania zmian o charakterze rozrostowym rozpoczyna się od ciągłego drażnienia błony śluzowej, co powoduje reakcję zapalną. Tkanka łączna w odpowiedzi na stale obecny mikrouraz wytwarza fibroblasty, które produkują kolagen. Makroskopowo w jamie ustnej zmiana jest obserwowana jako rozrost tkanek.

Klinicznie najczęściej widoczna jest uszypułowana, niebolesna wypukłość składająca się z włóknistych fałdów obejmujących płytę protezy w miejscu drażnienia. Fałdy mogą być spoiste lub miękkie, w zależności od ilości zawartej w nich tkanki łącznej....

Opis przypadku

Do gabinetu zgłosiła się 69-letnia kobieta w celu wykonania nowych protez osiadających. W wywiadzie poinformowała, że użytkowane dotychczas od 4 lat protezy utraciły stabilizację. Nie zgłaszała obecności zmian na błonie śluzowej, ponieważ fałdy...