Temat numeru
Rozwiązania protetyczne dla zębów przedtrzonowych po leczeniu kanałowym
lek. dent. Marta Wilk
- Przegląd artykułów naukowych na temat rekonstrukcji protetycznych dla zębów przedtrzonowych po leczeniu kanałowym − dostępne rozwiązania, ich jakość, wskazania i sytuacje kliniczne, w których będą wykorzystywane
- Zastosowanie koron, nakładów, endokoron, włókien szklanych w zależności od ilości dostępnych tkanek
W codziennej pracy lekarz dentysta spotyka się z wieloma pacjentami i, tym samym, z różnymi przypadkami klinicznymi. Nieodzownym elementem badania stomatologicznego jest analiza zdjęć radiologicznych, aby ocenić stan uzębienia pacjenta. Całościowe badanie służy znalezieniu potencjalnych ognisk zapalnych, niwelacji bólu, ale przede wszystkim powinno skupiać się na profilaktyce. Formą profilaktyki w protetyce jest m.in. zapewnienie bezpiecznej rekonstrukcji dla zębów po leczeniu kanałowym. W poniższej pracy zostaną poddane analizie rozwiązania protetyczne dla zębów przedtrzonowych, po leczeniu kanałowym – na podstawie przeglądu literatury.
Osłabienie wytrzymałości zęba
Zęby przedtrzonowe są bardziej narażone na złamania niż zęby trzonowe1. Wynika to z ich budowy anatomicznej, która niekorzystnie wpływa na biomechanikę tych zębów oraz działania skośnych sił podczas procesu żucia. Zęby przedtrzonowe mają bardzo cienkie ściany komory i mniejszą niż zęby trzonowe ilość dostępnej zębiny do połączenia adhezyjnego2. Nieobojętny na osłabienie struktury zęba jest wpływ przeprowadzonego leczenia kanałowego. W procesie takiego zabiegu następuje duża utrata tkanek zęba, w tym kluczowych dla biomechaniki listew brzeżnych przy ubytkach II klasy. Z tego powodu oszczędne przygotowanie dostępu do kanału/kanałów ma kluczowe znaczenie dla wytrzymałości leczonego zęba3. Zastosowana procedura powoduje ponadto dehydratację zębiny wskutek braku krążenia miazgowego oraz zaburzenie struktury kolagenu przez środki płuczące, a także utratę odruchu bezwarunkowego. Ząb z żywą miazgą po zadziałaniu szkodliwego bodźca ma zdolność wysyłania sygnału alarmowego, ząb bezmiazgowy nie ma tego odruchu, co może prowadzić do niekontrolowanego nagryzania i złamania4,5.
Według badań ząb z ubytkiem mezjalno-okluzyjno-dystalnym (MOD) po leczeniu kanałowym traci do 82% wytrzymałości mechanicznej, z czego ok. 60% przypisuje się obecności rozległego ubytku, a nie wpływowi leczenia kanałowego6. Najczęstszym niepowodzeniem jest złamanie korony/korzenia, na skutek zastosowania niewłaściwej odbudowy. Dochodzi do trudnych do naprawy uszkodzeń tkanek położonych poddziąsłowo, korzenia (pionowe złamanie 2-7% przypadków), użytego wkładu, odcementowania pracy protetycznej, powstania nieszczelności i następnie próchnicy wtórnej oraz reinfekcji kanału4.