Nowe zalecenia FDI dotyczące higieny jamy ustnej

Przewodnik dla dentystów i pacjentów

Światowa Federacja Dentystyczna (FDI) opublikowała najnowsze zalecenia dotyczące higieny jamy ustnej, oparte na solidnej metodologii i międzynarodowym konsensusie zawodowym. Mają one dostarczyć klinicystom praktycznych wskazówek, które ułatwią komunikację z pacjentami i wdrażanie profilaktyki.

Znaczenie szczotkowania zębów

Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, niemal 3,5 miliarda osób (prawie 45% światowej populacji) zmaga się z różnego rodzaju schorzeniami jamy ustnej, w tym co czwarta osoba cierpi z powodu próchnicy zębów stałych. Szczotkowanie zębów to najprostsza, wysoce skuteczna, a zarazem dostępna dla każdego metoda zapobiegania wielu chorobom jamy ustnej – potwierdzają autorzy. 

Konsensus FDI

Na stronie internetowej FDI możemy przeczytać: „Obecnie dostępnych jest wiele różnorodnych zaleceń dotyczących szczotkowania zębów. Obejmują one różne techniki – od zmodyfikowanej metody Bassa, Fonesa i scrub po stosowanie elektrycznych szczoteczek do zębów." Aby rozwiać wątpliwości i ujednolicić rekomendacje, FDI przeprowadziła szczegółowy przegląd systematyczny dostępnych dowodów. Tam, gdzie badania były niewystarczające, osiągnięto konsensus poprzez współpracę Stałych Komitetów i Rady FDI, ustalając zalecenia oparte na dobrej praktyce, a nie tylko na samych dowodach.

Przewodnik po higienie jamy ustnej

Efektem tych prac kompleksowy przewodnik, który ma wspierać dentystów w codziennej pracy i edukacji pacjentów oraz przynieść korzyści zdrowotne dla globalnej populacji. Z myślą o pacjentach opracowano także wizualny przewodnik, w którym przedstawiono rekomendacje ekspertów w przystępnej formie. Dokument „Visual Guide. Consensus on Toothbrushing” odpowiada na wiele prostych pytań, które pacjenci mogą zadać lekarzowi, takich jak:

• Kiedy i jak często należy szczotkować zęby?

• Kiedy dzieci powinny zacząć samodzielnie myć zęby i jak długo nadzorować ich szczotkowanie?

• Czy należy płukać usta i wypluwać przed i po szczotkowaniu zębów?

• Jaki rodzaj szczoteczki jest najskuteczniejszy (elektryczna czy manualna)?

• Jaki jest najlepszy typ i kształt główki szczoteczki do zębów?

• Jak czyścić przestrzenie międzyzębowe?

• Jaki rodzaj pasty do zębów jest najlepszy?

• Jak przechowywać szczoteczkę?

• Jak często należy wymieniać szczoteczkę do zębów?

Najważniejsze zalecenia FDI

Eksperci zgodzili się w wielu kluczowych kwestiach. Zalecają szczotkowanie zębów co najmniej dwa razy dziennie, wieczorem i przynajmniej jeszcze raz w ciągu dnia, aby usunąć płytkę nazębną i utrzymać korzystny poziom fluoru. Szczotkowanie wieczorem przed snem jest szczególnie ważne, ponieważ ochrona fluorem działa przez całą noc, a jedzenie po myciu zębów zwiększa ryzyko demineralizacji podczas snu, gdy wydzielanie śliny jest mniejsze.

Indywidualna opieki i edukacja

Szczególną uwagę należy zwrócić na dzieci i osoby cierpiące na zapalenie przyzębia. Szczotkowanie zębów dzieci powinno być nadzorowane przez rodzica lub opiekuna do czasu, aż dziecko będzie prawidłowo myć zęby. Eksperci podkreślają także, że technika szczotkowania, zarówno ręczną, jak i elektryczną szczoteczką, jest kluczowa dla skutecznej higieny.

W odniesieniu do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych, FDI zaleca indywidualny wybór urządzeń i akcesoriów odpowiednio do wielkości przestrzeni oraz po konsultacji z profesjonalistą. Brak konsensusu co do najlepszego urządzenia wymaga indywidualnego podejścia do każdego pacjenta.

Wnioski międzynarodowego zespołu

Podstawą do opracowania tych zaleceń była praca międzynarodowego zespołu badaczy pt. „Opracowanie zaleceń dotyczących szczotkowania zębów w drodze konsensusu specjalistów” (Development of Tooth Brushing Recommendations Through Professional Consensus). Artykuł ten zostanie opublikowany w czerwcowym wydaniu czasopisma naukowego „International Dental Journal”.

Do zapoznania się z nowymi zaleceniami i wdrożenia ich w praktyce, aby poprawić zdrowie jamy ustnej swoich pacjentów, zachęciło za pośrednictwem swej strony internetowej Polskie Towarzystwo Stomatologiczne.