Przeczytaj relację z odcinka pt. "Zespół post-COVID-19 w codziennej praktyce klinicznej: najnowsze wytyczne"

W pierwszym odcinku nowej edycji Kardioexpressu gościem prof. Artura Mamcarza był prof. Filip Szymański. Eksperci rozmawiali na temat najnowszych wytycznych postępowania klinicznego w zespole post-COVID-19.

Zespół post-COVID-19 to zbiór objawów powstających po przechorowaniu infekcji wywoływanej przez SARS-CoV-2, niezwiązanych bezpośrednio z samym zakażeniem. Jest to szeroka grupa i obejmuje m.in. problemy z pamięcią, bóle głowy, udar mózgu czy zapalenie mięśnia sercowego. Obecnie opublikowane są polskie wytyczne diagnostyki i postępowania w zespole post-COVID-19.

Do zwiększonego ryzyka wystąpienia zespołu post-COVID-19 predysponują pewne czynniki, do których należy m.in. płeć żeńska, brak wcześniejszego szczepienia, ciężki przebieg infekcji czy współchorobowość. Ryzyko zespołu post-COVID-19 wzrasta wraz z ilością chorób współistniejących.

Każda infekcja wirusowa (w tym COVID-19) wiąże się z nasilonym stanem zapalnym, uszkodzeniem śródbłonka naczyniowego i zwiększonym ryzykiem incydentów zakrzepowo-zatorowych. W związku z tym, w postępowaniu ważne jest leczenie przeciwzapalne oraz przeciwkrzepliwe. Jednym z czynników ryzyka post-COVID-19 jest choroba miażdżycowa naczyń obwodowych – żył (PVD) lub tętnic (PAD). W przypadku tych schorzeń wytyczne nie zalecają stosowania kwasu acetylosalicylowego, a jedynie sulodeksydu czyli tzw. „heparyny w tabletce”.

Kolejnym zagadnieniem związanym z zespołem post-COVID-19 są zmiany w układzie oddechowym, w tym włóknienie płuc. Innym problemem są choroby naczyń wynikające z uszkodzenia śródbłonka. W tym przypadku pomocny może być także sulodeksyd, który wykazuje plejotropowe działanie. Ekspert podkreślił, że ten lek ma nie tylko działanie przeciwzakrzepowe, ale także przeciwzapalne, chroniące śródbłonek czy obniżające poziom fibrynogenu i triglicerydów.

W powstawaniu wielu powikłań istotne znaczenie mają zaburzenia mikrokrążenia. W przypadku infekcji COVID-19 części z nich można zapobiec. W przywołanych przez Gościa wytycznych ISTH, u chorych na COVID-19 możliwe jest zastosowanie sulodeksydu, jeśli nie mają obciążeń kwalifikujących ich do przyjmowania NOAC.

W dalszej części rozmowy Ekspert wspomniał o wirusie RSV, który podobnie jak COVID-19, zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe. Mechanizm tego działania związany jest z uwalnianiem się w trakcie infekcji prozapalnych cytokin, zwiększania stężenia substancji prozakrzepowych i destabilizacji blaszki miażdżycowej.

W trakcie podsumowania Ekspert podkreślił znaczenie spojrzenia interdyscyplinarnego na pacjenta po przebytej infekcji COVID-19, u którego pojawiły się inne dolegliwości.