Program edukacyjny: reumatologia

Reumatyczne maski fibromialgii

Esther Hwang, MD

Andre Barkhuizen, MD

Oregon Health and Science University, Portland, USA

Update on Rheumatologic Mimics of Fibromyalgia Current Pain and Headache Reports 2006, 10:327-332

Tłum. lek. med. Katarzyna Pazdur-Zięcina

Adres do korespondecji: Esther Hwang, MD, Oregon Health and Science University, 3181 SW Sam Jackson Park Road, OP09, Portland, OR 97239, USA. E-mail: hwange@ohsu.edu

W skrócie

Fibromialgia jest częstą chorobą charakteryzującą się rozlanymi bólami kostno-mięśniowymi. Podobne objawy daje wiele chorób reumatycznych, a odległym następstwem ich niewykrycia i nieleczenia jest postępujące uszkodzenie stawów i groźne dla życia uszkodzenia wielu narządów. Omawiamy typowe objawy takich chorób reumatycznych, jak toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów, polimialgia reumatyczna i choroba zwyrodnieniowa stawów, a także najważniejsze dane z wywiadów oraz badań laboratoryjnych i radiologicznych, które pozwalają odróżnić je od fibromialgii.

Wprowadzenie

23-letnia kobieta zgłasza się do lekarza ze skargami na rozlane bóle stawów i uczucie zmęczenia. Zgłasza, że objawy zaostrzyły się po ekspozycji na słońce i że łatwo dochodzi u niej do poparzeń słonecznych na twarzy i klatce piersiowej. Pacjentka ma też problemy ze snem, zmaga się z depresją i cierpi na przewlekłą nawrotową biegunkę. W badaniu przedmiotowym sprawia wrażenie zmęczonej, a podczas badania palpacyjnego zgłasza rozlaną bolesność w miejscach połączeń mięśniowo-ścięgnistych i w okolicy stawów. Jakie badania należy przeprowadzić i jakie leczenie zastosować?

Fibromialgia jest częstym zespołem chorobowym charakteryzującym się rozlanymi bólami mięśniowo-kostnymi o niejasnej etiologii.1 Jednym z utrudnień diagnostycznych jest częste nakładanie się objawów fibromialgii na objawy chorób reumatycznych. Nie wolno przeoczyć choroby reumatoidalnej, ponieważ nieleczona oznacza niepomyślne rokowanie z powodu postępującego uszkodzenia stawów i poważnych, groźnych dla życia powikłań narządowych. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że fibromialgia może towarzyszyć chorobom reumatoidalnym, a częstość jej występowania u chorych jest większa niż w populacji ogólnej.2

Artykuł poświęcony jest częstym chorobom reumatycznym, które mogą imitować fibromialgię, i istotnym w diagnostyce różnicowej danym z wywiadów, objawom przedmiotowym oraz wynikom badań laboratoryjnych i obrazowych.

Fibromialgia

Warunkiem odróżnienia fibromialgii od chorób reumatycznych jest wnikliwa znajomość objawów klinicznych. Wyczerpujący ich przegląd wykracza poza ramy tej pracy, opisane są szczegółowo gdzie indziej.1,3-5 Najistotniejsza jest znajomość definicji bólu rozlanego i praktyczna umiejętność oceny 18 punktów spustowych. Trzeba też umieć rozpoznać stany często współistniejące z fibromialgią, w tym zespół przewlekłego zmęczenia, zaburzenia snu, choroby psychiczne, zespół jelita drażliwego, zaburzenia poznawcze i nadwrażliwość wielolekową.1

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Toczeń rumieniowaty układowy

Toczeń rumieniowaty układowy (TRU) jest klasyczną chorobą autoimmunologiczną o zróżnicowanym obrazie, na który mogą się składać rumień okolicy jarzmowej, rumień krążkowy, [...]

Reumatoidalne zapalenie stawów

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest układową chorobą zapalną objawiającą się głównie zapaleniem wielostawowym, ale potencjalnie związaną również ze zmianami pozastawowymi, w [...]

Spondyloartropatie

Spondyloartropatie są grupą przewlekłych chorób zapalnych charakteryzujących się zapaleniem stawów kręgosłupa, zapaleniem stawów krzyżowo-biodrowych lub obwodowym zapaleniem nielicznostawowym (zajmującym kilka stawów).15 [...]

Polimialgia reumatyczna

Polimialgia reumatyczna jest częstą chorobą zapalną w wieku średnim i u osób starszych, charakteryzującą się bólem i sztywnością poranną w okolicy [...]

Choroba zwyrodnieniowa stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) jest klasyczną zwyrodnieniową niezapalną chorobą stawów, bardzo częstą u osób w wieku podeszłym.8,19 Jest najczęstszą chorobą stawów [...]

Wnioski

Fibromialgia jest częstą chorobą o objawach tak różnorodnych, że łatwo o pomyłkę diagnostyczną. Może naśladować niektóre choroby reumatoidalne, a warunkiem uniknięcia [...]

Do góry