Mikrobiom jelitowy – ukryty sprawca mikroskopowego zapalenia jelit?

Mikroskopowe zapalenie jelit, choć rzadkie, stanowi istotne wyzwanie dla gastroenterologów. Choroba ta charakteryzuje się przewlekłym, nieswoistym zapaleniem błony śluzowej jelita grubego, które nie jest widoczne gołym okiem, ale wymaga badania mikroskopowego. Przez lata poszukiwano różnych czynników etiologicznych, a ostatnie badania coraz częściej wskazują na kluczową rolę mikrobiomu jelitowego. 

Wiele badań sugeruje, że zaburzenia składu i funkcji mikrobiomu jelitowego mogą być istotnym czynnikiem w rozwoju mikroskopowego zapalenia jelit. Wczesne obserwacje wykazały związek między zakażeniami Clostridium difficile i Yersinia a wystąpieniem tej choroby. Dodatkowo, badania dotyczące przeszczepów kału wskazują na to, że modyfikacja mikrobiomu może wpływać na przebieg choroby. 

Analiza składu mikrobioty u pacjentów z mikroskopowym zapaleniem jelit wykazała istotne różnice w porównaniu ze zdrowymi osobami. Obserwowano zmniejszoną różnorodność mikrobioty, a także zwiększony udział niektórych gatunków bakterii, takich jak Haemophilus parainfluenzae i Veillonella parvula, przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby gatunków o działaniu przeciwzapalnym, jak Alistipes putredinis. Sugeruje to, że dysbioza mikrobioty może przyczyniać się do rozwoju i utrzymywania stanu zapalnego w jelicie grubym. 

Zrozumienie roli mikrobiomu w patogenezie mikroskopowego zapalenia jelit otwiera nowe możliwości terapeutyczne. Manipulacja mikrobiotą, np. poprzez probiotyki, prebiotyki czy przeszczepy kału, może stanowić obiecującą strategię leczenia. Ponadto, dokładna analiza składu mikrobioty może umożliwić opracowanie biomarkerów diagnostycznych, co ułatwiłoby wczesne wykrywanie choroby i dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta. 

Chociaż badania nad rolą mikrobiomu w mikroskopowym zapaleniu jelit są wciąż na wczesnym etapie, wyniki dotychczasowych badań są obiecujące. Mikrobiom jelitowy może być kluczowym elementem układanki w zrozumieniu patogenezy tej choroby i stanowi obiecujący cel dla nowych terapii. Konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki i rozwinąć nowe strategie terapeutyczne oparte na modulacji mikrobioty. 

Piśmiennictwo: 

Songtanin B, Chen JN, Nugent K. Microscopic Colitis: Pathogenesis and Diagnosis. J Clin Med. 2023 Jul 1;12(13):4442. doi: 10.3390/jcm12134442. PMID: 37445477; PMCID: PMC10342440.