Zaburzenie mikroflory jelitowej ukrytym sprawcą MZJG?

Czy zaburzenia mikroflory jelitowej mogą wpływać na rozwój mikroskopowego zapalenia jelita grubego (MZJG)? Okazuje się, że tak. 

• Ryzyko wystąpienia kolagenowego zapalenia jelita grubego wzrasta trzykrotnie po infekcji wywołanej przez Clostridioides difficile i utrzymuje się przez trzy lata. 

• Clostridioides difficile, norowirusy, a w mniejszym stopniu Escherichia spp., Campylobacter concisus oraz Campylobacter jejuni to mikroorganizmy odgrywające istotną rolę w rozwoju tej choroby. Przyczyną są zmniejszenie liczby bakterii ochronnych oraz zwiększona produkcja cytokin prozapalnych przez wymienione drobnoustroje. 

• Zarejestrowano również przypadki MZJG u pacjentów po przeszczepieniu mikrobioty jelitowej (często nazywanej przeszczepem kału). Zakłada się, że u osób z nieprawidłową odpowiedzią immunologiczną takie przeszczepienie może powodować migrację limfocytów zapalnych do jelit. Nagły wzrost różnorodności bakteryjnej w jelicie grubym może również zwiększać ilość metabolitów bakteryjnych, co dodatkowo sprzyja rozwojowi choroby. 

• Przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej (IPP) także zwiększa ryzyko MZJG. Leki te zmieniają kwasowość środowiska w przewodzie pokarmowym, co negatywnie wpływa na skład i funkcjonowanie mikrobioty jelitowej. 

Zaburzenia mikroflory jelitowej mają więc istotny wpływ na rozwój MZJG. Infekcje bakteryjne i wirusowe, przeszczep mikrobioty oraz stosowanie inhibitorów pompy protonowej mogą przyczyniać się do zwiększenia ryzyka choroby poprzez zakłócenie równowagi w ekosystemie jelitowym. Z dotychczasowych obserwacji płynie wniosek, że temat wymaga dalszych badań, co może przynieść korzyści w opiece nad pacjentami. 

Piśmiennictwo:  

Nielsen, H.L.; Dalager-Pedersen, M.; Nielsen, H. High risk of microscopic colitis after Campylobacter concisus infection: Population-based cohort study. Gut 2020, 69, 1952–1958. 

Khalili, H.; Axelrad, J.E.; Roelstraete, B.; Olén, O.; D’Amato, M.; Ludvigsson, J.F. Gastrointestinal Infection and Risk of Microscopic Colitis: A Nationwide Case-Control Study in Sweden. Gastroenterology 2021, 160, 1599–1607.  

Yde Aagaard, M.E.; Frahm Kirk, K.; Linde Nielsen, H.; Harder Tarpgaard, I.; Bach Hansen, J.; Nielsen, H. Campylobacter concisus is prevalent in the gastrointestinal tract of patients with microscopic colitis. Scand. J. Gastroenterol. 2020, 55, 924–930.  

Fasullo, M.J.; Al-Azzawi, Y.; Abergel, J. Microscopic Colitis After Fecal Microbiota Transplant. ACG Case Rep. J. 2017, 4, e87.  

Verhaegh, B.P.; de Vries, F.; Masclee, A.A.; Keshavarzian, A.; de Boer, A.; Souverein, P.C.; Pierik, M.J.; Jonkers, D.M. High risk of drug-induced microscopic colitis with concomitant use of NSAIDs and proton pump inhibitors. Aliment. Pharmacol. Ther. 2016, 43, 1004–1013.