Otyłość jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju wielu nowotworów, takich jak rak wątroby, nerki lub trzustki. Z tego powodu naukowcy starają się znaleźć skuteczne sposoby na zmniejszenie ryzyka nowotworowego u osób z nadwagą i otyłością. Wyniki nowych badań wskazują, że stosowanie diety śródziemnomorskiej może pomóc w zmniejszeniu ryzyka nowotworów związanych z otyłością, niezależnie od wagi ciała.
W badaniu, które objęło ponad 450 tysięcy osób, stwierdzono, że te, które stosowały dietę śródziemnomorską w najwyższym stopniu (zgodnie z 9-punktową skalą oceny), miały o 6% mniejsze ryzyko zachorowania na nowotwory związane z otyłością w porównaniu ze stosującymi tę dietę w najmniejszym stopniu. Co ciekawe, ten wynik nie był uzależniony od wskaźników takich jak masa ciała czy stosunek talii do bioder, co sugeruje, że sama dieta może mieć wpływ na zmniejszenie ryzyka, nawet jeśli nie ma bezpośredniego wpływu na redukcję wagi.
Dieta śródziemnomorska, bazująca na spożywaniu dużych ilości warzyw, owoców, ryb, oliwy z oliwek oraz umiarkowanej ilości wina, jest znana z korzyści zdrowotnych, takich jak zmniejszenie ryzyka chorób serca i cukrzycy. W badaniu z udziałem Europejczyków osoby przestrzegające tej diety miały mniejsze ryzyko otyłości, a także rozwoju wielu rodzajów nowotworów, w tym raka jelita grubego, żołądka i piersi. Dieta ta wykazuje również korzystny wpływ na długość życia pacjentów po diagnozie raka piersi.
Co ważne, wyniki tego badania wskazują, że dieta śródziemnomorska może chronić przed nowotworami związanymi z otyłością − nie tylko poprzez wpływ na masę ciała, ale także dzięki innym mechanizmom biologicznym. Naukowcy sugerują, że dieta ta może wpływać na zmniejszenie stanów zapalnych w organizmie, poprawić działanie układu odpornościowego oraz regulować stężenie hormonów, które mają znaczenie w rozwoju nowotworów.
Zatem włączenie produktów typowych dla menu diety śródziemnomorskiej do codziennego jadłospisu, nawet jeśli nie wiąże się z utratą wagi, może stanowić ważny element profilaktyki nowotworowej. Regularne spożywanie zdrowych tłuszczy, białek roślinnych i ryb oraz ograniczenie przetworzonych produktów spożywczych może przynieść długofalowe korzyści dla zdrowia, zmniejszając ryzyko chorób nowotworowych związanych z otyłością.
Warto zauważyć, że klimat Polski zdecydowanie różni się od tego typowego dla krajów basenu Morza Śródziemnego. Mieszkając w Polsce, możemy wykorzystać sezonowość pór roku i z powodzeniem stosować zasady śródziemnomorskiego modelu odżywiania. Wiosną i latem można sięgać po świeże pomidory, paprykę, cukinię, bakłażany, ogórki i warzywa liściaste, a jesienią i zimą wybierać dynie, buraki, kapustę i jabłka, które stanowią bazę zdrowych zup oraz sałatek. Choć w Polsce brak dostępu do owoców morza, ryby słodkowodne, takie jak pstrąg, węgorz lub sandacz, doskonale wpisują się w zasady tej diety, a białko roślinne, np. fasola, soczewica bądź ciecierzyca, dostępne są przez cały rok. Zdrowe tłuszcze można pozyskiwać z oleju rzepakowego tłoczonego na zimno lub oleju lnianego, a także z orzechów włoskich, które dobrze komponują się z potrawami. Świeże zioła, takie jak majeranek, tymianek, bazylia albo oregano, łatwo uprawiać w Polsce. Wzbogacają one smak potraw, dostarczając jednocześnie cennych składników odżywczych. Dzięki tym lokalnym sezonowym produktom Polacy mogą w pełni korzystać z dobrodziejstw diety śródziemnomorskiej, wspierając zdrowie i profilaktykę chorób nowotworowych.
Dla osób dbających o zdrowie wprowadzenie elementów tej diety – takich jak oliwa z oliwek, warzywa, owoce lub ryby – może być prostym krokiem w stronę lepszej profilaktyki zdrowotnej.
Autor: Joanna Michalina Jurek, PhD
Zalecane piśmiennictwo:
