Witamina B12 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i produkcji czerwonych krwinek. Jej niedobory mogą prowadzić do anemii, osłabienia i problemów neurologicznych. Wyniki nowego badania, opublikowane w „Annals of Neurology”, sugerują jednak, że zarówno zbyt niskie, jak i zbyt wysokie wartości tej witaminy mogą negatywnie wpływać na funkcje poznawcze, co budzi pytania o aktualne normy jej spożycia.
Naukowcy przeanalizowali dane 231 zdrowych seniorów, mierząc stężenie witaminy B12 oraz jego wpływ na funkcje neurologiczne. Wyniki badania wykazały, że osoby z niższym stężeniem aktywnej B12 (holotranskobalaminy) miały wolniejszy czas reakcji, gorzej przetwarzały informacje i występowały u nich zmiany w strukturze istoty białej mózgu. Oznacza to, że nawet jeśli stężenie B12 mieściło się w normie, niska wartość jej aktywnej formy mogła prowadzić do mikrouszkodzeń neurologicznych.
Zaskakujący jest fakt, że także osoby z wysokim stężeniem całkowitej witaminy B12 doświadczyły negatywnych skutków. Okazało się, że wysoka wartość nieaktywnej frakcji B12 (holohaptokoryny) korelowała ze wzrostem stężenia białka tau – markera neurodegeneracji kojarzonego z chorobą Alzheimera. To sugeruje, że nadmiar całkowitej B12 we krwi niekoniecznie oznacza jej lepszą dostępność dla mózgu.
Badacze zalecają, aby osoby starsze zwracały uwagę nie tylko na stężenie witaminy B12 w badaniach krwi, ale również na wartość jej aktywnej formy. Dobrym źródłem tej witaminy są mięso, ryby, jaja i nabiał. Wegetarianie i weganie powinni sięgać po wzbogacone produkty lub suplementy.
Chociaż suplementacja witaminy B12 jest uważana za bezpieczną, wyniki badania wskazują, że nie zawsze „więcej znaczy lepiej”. Dlatego, zamiast sięgać po wysokie dawki, warto dążyć do optymalizacji spożycia poprzez zróżnicowaną dietę i regularne badania. To nowe spojrzenie na witaminę B12 pokazuje, że nasze podejście do suplementacji może wymagać korekty, ponieważ mózg, tak jak cały organizm, najlepiej funkcjonuje w równowadze. Podobną zależność obserwuje się przy przyjmowaniu preparatów z magnezem. Badania potwierdzają, że lepszą przyswajalność osiąga się, stosując mniejsze dawki, ale za to często. Przy większych dawkach większość spożytego magnezu jest wydalana z organizmu. Najwyższe wchłanianie obserwuje się dla dawek magnezu na poziomie ok. 40 mg.
Sama witamina B12 nie wystarczy, jeśli nie zadbamy o prawidłowe stężenie magnezu w diecie!
W kontekście zdrowia mózgu warto zwrócić uwagę również na odpowiednie stężenie magnezu, który odgrywa kluczową rolę w aktywacji witaminy B12 na poziomie komórkowym. Magnez jest także niezbędny do przekształcania witaminy B12 w biologicznie aktywne formy, wspierające funkcje poznawcze i zdrowie mózgu. Niedobór magnezu może osłabiać wykorzystanie witaminy B12 przez organizm, co w dłuższej perspektywie może zwiększać ryzyko neurodegeneracji. Źródłami dobrze przyswajalnego magnezu są: orzechy, nasiona, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz zielone warzywa liściaste. W przypadku osób z większym zapotrzebowaniem warto rozważyć suplementację w formie cytrynianu lub treonianu magnezu, które wspierają funkcje układu nerwowego.
Autor: Joanna Michalina Jurek, PhD
Zalecane piśmiennictwo:
