Definicja

Krwiomocz definiujemy jako zmianę zabarwienia moczu widoczną makroskopowo, spowodowaną obecnością dużej liczby erytrocytów w moczu, który przyjmuje wówczas barwę brunatną, brązową lub czerwoną. Mocz o zabarwieniu brunatnym, koloru herbaty lub coca-coli, ma najczęściej związek z chorobą kłębuszków nerkowych, podczas gdy krwiomocz z dolnych dróg moczowych ma barwę czerwoną lub różową. Krwiomoczu nie rozpoznajemy w przypadku obecności erytrocytów pokrywających całe pole widzenia, jeżeli barwa moczu jest prawidłowa. Mówimy wówczas o krwinkomoczu.

Aby doszło do zmiany zabarwienia moczu, wystarczy 0,5-1 ml krwi na 1 l moczu.

Kolor moczu może się zmienić także za sprawą obecności w nim barwników, takich jak: hemoglobina, porfiryny, mioglobina, tyrozyna, barwniki żółciowe. W tej sytuacji liczba erytrocytów w osadzie moczu jest prawidłowa, a będą w nim widoczne np. złogi wolnej hemoglobiny jak w napadowej zimnej hemoglobinurii lub napadowej nocnej hemoglobinurii.

Przyczyny zmiany zabarwienia moczu mogą być niezwiązane z krwiomoczem, a wynikać ze spożycia niektórych pokarmów, np. buraków, czarnych jagód i produktów zawierających karoten, oraz ze stosowania leków, takich jak: ibuprofen, chlorochina, witamina B, ryfampicyna, nitrofurantoina, fenytoina.

Częstość występowania krwiomoczu u dzieci w populacji ogólnej wynosi 0,13%.

Do zdiagnozowania przyczyny krwiomoczu u dziecka niezbędne są: właściwe przeprowadzenie wywiadu, dokładne badanie przedmiotowe oraz zaplanowanie badań dodatkowych po odpowiednim różnicowaniu, co przedstawiono w poniższym opracowaniu.

Wywiad

Wywiad powinien obejmować zarówno stany nagłe, jak i przebyte choroby mogące mieć wpływ na wystąpienie krwiomoczu u dziecka. Bardzo ważne są także informacje, czy krwiomocz jest związany z bólem przy oddawaniu moczu, bólem okolicy lędźwiowej, czy też nie powoduje żadnych dolegliwości. Należy również ocenić, czy krwiomocz ma charakter stały, czy napadowy (tzn. zmiana barwy moczu nie dotyczy każdej porcji moczu).

Urazy, szczególnie okolicy pęcherza moczowego (uderzenie piłką) i okolicy lędźwiowej, mogą mieć bezpośredni związek z krwiomoczem.

Infekcje dróg oddechowych, przewodu pokarmowego występujące około 2 tygodni wcześniej lub aktualnie się utrzymujące mogą być czynnikiem wywołującym krwiomocz w przebiegu chorób autoimmunologicznych dotyczących nerek, takich jak pierwotne i wtórne ...