Zębów Polaków portret własny

Raport: nic tak bardzo nas nie różni jak stan uzębienia

Obecnie 47,8% Polaków jest zadowolonych z wyglądu i ze stanu swojego uzębienia. Niezadowoleni stanowią 46,2%. Natomiast 6% nie potrafi tego ocenić. Zatem widać, że rodacy są po połowie podzieleni w tej kwestii - wynika z sondażu z UCE RESEARCH i IMPLANT MEDICAL. Czym różnią się obie grupy  

W pierwszej grupie są głównie osoby w wieku 75-80 lat, a także 25-34 lat oraz 18-24 lat. Przeważnie posiadają one wykształcenie wyższe bądź średnie. Zamieszkują miasta liczące 200-499 tys. lub 5-19 tys. ludności. Ich miesięczne dochody najczęściej sięgają 7000-8999 zł lub ponad 9000 zł na rękę. Z kolei niezadowoleni rodacy zazwyczaj mają 65-74 lat lub 55-64 lat i wykształcenie podstawowe, gimnazjalne bądź średnie. Zwykle zamieszkują wsie i miejscowości mające do 5 tys. ludności bądź miasta liczące 20-49 tys. mieszkańców. Zarabiają 3000-4999 zł lub mniej niż 1000 zł na rękę.  

Skąd ten rozdźwięk?  

W ocenie dr. n. med. Piotra Przybylskiego, stomatologa z IMPLANT MEDICAL, współautora badania, Polacy mają różne doświadczenia związane z opieką stomatologiczną, co może wpływać na ich ocenę stanu swojego uzębienia. W wielu przypadkach dentofobia, czyli lęk przed wizytą u dentysty, sprawia, iż pacjenci decydują się na nią w ostateczności, gdy ząb nadaje się już tylko do wyrwania. - W Polsce mamy duży odsetek osób z usuniętymi wieloma zębami, a to wpływa na estetykę uśmiechu, ale także na jakość funkcji żucia czy nawet mowy – wyjaśnia.  

Wśród osób zadowolonych przeważają te, które wyrażają to w sposób zdecydowany – 33,3%. Raczej usatysfakcjonowanych jest 14,5%. – Łączny wynik można ocenić jako niesatysfakcjonujący. Nadal istnieje duża grupa osób niezadowolonych, często z powodu braku finansów na leczenie uzębienia w placówkach prywatnych – mówi Przybylski.  

Jego zdaniem liczba zadowolonych Polaków będzie się zwiększać, gdyż świadomość zdrowotna w zakresie stomatologii stale się poprawia. Coraz więcej rodziców dba o zęby swoich pociech od najmłodszych lat, wpływając na ich styl życia, edukację i świadomość prozdrowotną. - Dlatego w kolejnych pokoleniach powinno być coraz lepiej, ale obecne wyniki raczej nie powinny napawać nas satysfakcją – ocenia dr Przybylski.  

Z kolei w grupie niezadowolonych Polaków zdecydowane zdanie wyraża mniej osób, więcej jest „raczej nieusatysfakcjonowanych” – 15% vs 31,2%. – Wynik nieco ponad 46% osób, które nie są zadowolone z wyglądu i ze stanu swojego uzębienia, jest powodem do poważnego zaniepokojenia. Takie poczucie może wpływać na samoocenę, pewność siebie i ogólne samopoczucie czy jakość życia, a nawet na stan zdrowia psychicznego – mówi współautor badania. - Nastała moda na piękny, śnieżnobiały, tzw. hollywoodzki uśmiech. W związku z tym przybywa pacjentów dążących do takiego efektu. Niektórzy czują presję, aby spełnić pewne społecznie narzucone standardy estetyczne, które nie są w ich przypadku realistyczne lub osiągalne.  

Co decyduje o satysfakcji?  

Dlaczego zadowoleni są głównie Polacy w wieku 75-80 lat, 25-34 lat lub 18-24 lat oraz lepiej sytuowani?  

– Możliwe, że seniorzy w wieku 75-80 lat akceptują już naturalne zmiany, jakie zachodzą wraz z wiekiem. Z kolei młodzi ludzie coraz lepiej dbają o swoje uzębienie i być może z tego powodu są bardziej usatysfakcjonowani. Natomiast osoby o wyższym wykształceniu mają większą świadomość znaczenia higieny jamy ustnej i regularnych wizyt u dentysty. Mogą też posiadać większą wiedzę na temat dostępnych procedur poprawiających wygląd uzębienia. Do tego wysokie dochody pozwalają na lepszą opiekę stomatologiczną, regularne wizyty u dentysty oraz korzystanie z usług estetycznych, takich jak np. leczenie ortodontyczne, wybielanie zębów czy licówki – podkreśla dr Piotr Przybylski.  

Dlaczego w wieku 65-74 lat i 55-64 lat i przy niższych zarobkach satysfakcja jest dużo mniejsza?  

– Starsi respondenci mogą mieć większe problemy z uzębieniem z powodu licznych braków zębów, osłabienia ich struktury czy powikłań po leczeniu stomatologicznym z przeszłości, które miało sporo ograniczeń. Z kolei osoby o niższym wykształceniu mogą mieć mniejszą świadomość znaczenia higieny jamy ustnej i samej opieki stomatologicznej. Mogą też być mniej zaznajomione z dostępnymi metodami – mówi dr Przybylski.  

Jak dodaje, ograniczone finanse zasadniczo wpływają na możliwości korzystania z profesjonalnej opieki stomatologicznej oraz realizację kosztownych zabiegów estetycznych. W rezultacie osoby o niższych zarobkach mogą mieć utrudniony dostęp i mniejszy wybór usług stomatologicznych, co może przyczynić się do ich niezadowolenia.  

Co trzeba zmienić  

Autorzy badania zwracają uwagę na to, że nie wszyscy Polacy mają równy dostęp do usług stomatologicznych. Zabiegi z zakresu stomatologii estetycznej oraz te, które wpływają na satysfakcjonującą jakość żucia, np. korony, mosty czy implanty, nie są refundowane przez NFZ. Aby poprawić stan zdrowia jamy ustnej Polaków i zwiększyć ich zadowolenie z wyglądu uzębienia, zdaniem ekspertów, trzeba zapewnić dostęp do edukacji zdrowotnej i opieki stomatologicznej dla wszystkich grup społecznych.  

Konieczne jest m.in. zwiększenie zakresu zabiegów refundowanych.  

Ponadto na pozytywne podejście Polaków do opieki stomatologicznej mogą wpływać kampanie informacyjne, promujące zdrowie jamy ustnej.  

Analitycy z UCE RESEARCH dodają, że wysoki stan inflacji i kiepska sytuacja ekonomiczna Polaków mogą mieć wpływ na postrzeganie swojego stanu uzębienia, choć nie bezpośrednio. Problemy ekonomiczne mogą prowadzić do zaniechania leczenia, zaniedbania higieny jamy ustnej, gorszej diety, a przez to obić się na stanie zdrowia jamy ustnej. - Ważne jest, aby spojrzeć na te wyniki jako sygnał do podjęcia działań mających na celu poprawę stanu uzębienia. Promowanie edukacji zdrowotnej, zapewnienie dostępu do opieki stomatologicznej oraz podnoszenie świadomości pacjentów mogą pomóc w zmniejszeniu liczby osób niezadowolonych z wyglądu swojego uzębienia – podsumowuje dr Piotr Przybylski.  

O sondażu opinii 

Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) przez UCE RESEARCH i IMPLANT MEDICAL na próbie 1030 dorosłych Polaków. Próba była reprezentatywna pod względem płci, wieku, wielkości miejscowości, zarobków, a także wykształcenia oraz regionu zamieszkania. 

ID