Bon patriotyczny: rzecznik pyta, ministerstwo odpowiada
Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie uzyskała odpowiedzi na pytania młodych lekarzy
Czy bon patriotyczny przysługuje lekarzom pozarezydenckim? Czy można go „odpracować” poprzez drugą specjalizację? Co się dzieje, jeśli lekarz zmieni miejsce pracy? Odpowiedzi na te i inne pytania uzyskała rzecznik praw lekarza Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie Monika Potocka. Ministerstwo Zdrowia rozwiało kluczowe wątpliwości młodych medyków.
Bon tylko dla rezydentów
Jedno z pierwszych pytań dotyczyło lekarzy odbywających specjalizację w trybie pozarezydenckim. Czy oni również mogą skorzystać z bonu patriotycznego? Ministerstwo Zdrowia nie pozostawia złudzeń: nie mogą. Bon przysługuje wyłącznie rezydentom, którzy zobowiązali się do pracy w systemie publicznym po zakończeniu szkolenia specjalizacyjnego.
Druga specjalizacja nie wlicza się do odpracowywania bonu
Lekarze, którzy ukończyli specjalizację w trybie rezydenckim i skorzystali z bonu patriotycznego, zastanawiali się, czy podjęcie kolejnej specjalizacji mogłoby wliczać się do okresu „spłaty” zobowiązania wobec państwa. Ministerstwo wyjaśnia, że nie – obowiązek odpracowania bonu dotyczy wyłącznie dziedziny, w której lekarz pobierał zwiększone wynagrodzenie.
Nie ma też możliwości „odpracowania” bonu poprzez szkolenie się w ramach drugiej specjalizacji w trybie pozarezydenckim. Krótko mówiąc: bon zobowiązuje do pracy w konkretnej specjalizacji, a nie do dalszego kształcenia.
NFZ czy prywatnie? Kluczowy jest podmiot, a nie forma świadczenia
Kolejne pytania dotyczyły lekarzy pracujących zarówno w publicznym, jak i prywatnym systemie ochrony zdrowia. Czy jeśli lekarz przyjmuje pacjentów prywatnie w placówce mającej kontrakt z NFZ, jego praca zostanie zaliczona do odpracowywania bonu patriotycznego?
Ministerstwo odpowiada: kluczowy jest podmiot leczniczy, a nie forma świadczenia. Jeżeli placówka ma kontrakt z NFZ, ale lekarz pracuje w niej wyłącznie prywatnie, ten czas nie będzie zaliczony do okresu spłaty zobowiązania. Liczy się jedynie czas przepracowany w ramach świadczeń finansowanych ze środków publicznych.
Podobnie wygląda kwestia lekarzy, którzy w godzinach przeznaczonych na pacjentów NFZ przyjmują także prywatnie. W takim przypadku zaliczony zostanie tylko ten czas, który faktycznie dotyczył pacjentów przyjmowanych w ramach NFZ.
Zmiana miejsca pracy a bon patriotyczny
Czy lekarz może zmienić placówkę w trakcie odpracowywania bonu? Tak, ale nowy pracodawca również musi świadczyć usługi finansowane ze środków publicznych. Nie ma obowiązku podjęcia pracy w nowym miejscu natychmiast po zakończeniu zatrudnienia w poprzednim podmiocie, ale łączny okres pracy musi spełniać wymagane kryteria.
Ministerstwo podkreśla, że czas pracy można rozliczać proporcjonalnie. Jeśli lekarz np. pracuje na pół etatu, okres odpracowywania bonu wydłuża się dwukrotnie.
Czym jest bon patriotyczny i dlaczego budzi emocje?
Bon patriotyczny wprowadzono w 2018 roku jako dodatek do wynagrodzenia rezydentów. Jego celem jest zachęcenie młodych lekarzy do pozostania w systemie publicznej ochrony zdrowia i pracy w szpitalach po zakończeniu specjalizacji.
Obecnie wynosi 700 zł brutto miesięcznie dla specjalizacji uznanych za deficytowe i 600 zł brutto miesięcznie dla pozostałych specjalizacji.
Aby go otrzymać, lekarz musi złożyć stosowną deklarację. Po zakończeniu rezydentury zobowiązuje się do pracy w podmiocie świadczącym usługi dla NFZ przez co najmniej dwa lata w ciągu pięciu lat od zakończenia specjalizacji.
Choć idea bonu była dobrze przyjęta, pojawiają się głosy, że jego wysokość powinna zostać zwaloryzowana. Kwoty nie zmieniły się od 2018 roku, mimo rosnącej inflacji i wzrostu kosztów życia.